Šijanova posveta Gotovcu
Kultni filmski reditelj Slobodan Šijan predstavlja se od 16. februara u Zagrebu izložbom “Mesto pod suncem”, koja predstavlja posvetu pokojnom Tomislavu Gotovcu (1937-2010) i svojevrsna je arheologija njihovog zajedničkog (kinematografskog) imaginarija i načina kako je 20. vek komunicirao filmom.
U okviru izložbe u Galeriji Nova, Šijan će 17. februara učestvovati i u razgovoru sa publikom, najavio je Multimedijalni institut koji organizuje tu izložbu u saradnji s kustoskim kolektivom Što, kako i za koga - WHW i izvođačkim kolektivom BADco.
Šijan je poslednjih godina u čitavom nizu publikacija, izložbi i radova sabrao vlastita promišljanja o filmu i svom dosadašnjem umetničkom radu.
Susret i druženje s Gotovcem bili su formativni i za Šijanovu poetiku, a zagrebačka izložba “Mjesto pod suncem” predstavlja kako posvetu prijatelju koga više nema, tako i dalji korak u istraživanju života bioskopa.
Inicijalni umetnički susret, odnosno ideju iz koje je izvedena postavka izložbe “Mjesto pod suncem”, Šijan opisuje sledećim rečima: “Prilikom posete Los Anđelesu, 2009. u septembru, napravio sam jedan foto-hommage Tomu. Snimio sam bioskop ‘Fine Arts’ na Wilshare Bulevardu, u kojem je 50-ih godina XX veka održana svetska premijera njegovog omiljenog holivudskog filma ‘A Place in the Sun’ reditelja Georgea Stevensa. Rekao sam: ‘O.K., hajde da napravim jedan rad, da snimim fotografiju tog bioskopa, gde će se videti na ‘markeeju’ natpis: ‘Mjesto pod suncem by Tomislav Gotovac’, zato što je Tom izmislio nešto što je nazvao ready-made film. On bi na VHS presnimavao inserte iz filmova
drugih autora, iz filmova koje je voleo, za koje je smatrao da odražavaju njegovo poimanje filma, nešto ‘sjajno’, kako bi on to rekao, i onda bi ispred izabranog fragmenta stavio špicu kojom bi
prisvojio taj insert, napisavši da je to njegov film. Zatim bi toprikazivao u Zagrebu i još ponegde”.
Jedan od tih ready-made filmova bio je i “Mjesto pod suncem”, nastao 2000. godine. Posle je usledio i “Mjesto pod suncem - dva”...
Prema rečima Šijana, želeo je da priredi Gotovcu zadovoljstvo i da napravi fotografiju bioskopa u kojem je održana svetska premijera filma “A Place in the Sun”, ali sa naslovom njegovog ready-made filma.
“Na taj način bih ostvario susret jednog umetničkog dela i njegove posledice, ali i dodir ili preklapanje dvojice filmskih stvaralaca, Georgea Stevensa i Tomislava Gotovca, kroz taj zamišljeni susret”, naveo je Šijan povodom izložbe “Mesto pod suncem”, koja će biti otvorena do 24. marta, a organizovana je u okviru programa “Vizuelni kolegij” Multimedijalnog instituta.
Šijan je jedan od najznačajnijih filmskih reditelja u Srbiji i na prostoru bivše Jugoslavije, a osim filmske režije, završio je i slikarstvo na Akademiji za likovne umetnosti u Beogradu.
Gotovcu je posvetio i film “Pesma za Toma”, nastao kao reakcija na vest o smrti tog velikog hrvatskog umetnika i filmskog eksperimentatora, čija je umetnička karijera velikim delom bila vezana i za Beograd.
Šijanov opus vizuelnog stvaralaštva iz perioda pre ulaska u profesionalnu kinematografiju (1968-1979) i “u pauzi” bavljenja igranim filmom (1998-1999) predstavljen je 2009. godine na reprezentativnoj izložbi “Oko filma” u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu.
(SEEcult.org)