Staljin i pisci
Ruski TV kanal “Kultura” emituje autorski serijal istoričara književnosti Benedikta Sarnova “Staljin i pisci”, čije su prve dve epizode bile posvećene odnosu sovjetskog diktatora prema Maksimu Gorkom i Demjanu Bjednom, a zatim i prema Alekseju Tolstoju i Borisu Piljnjaku. Scenario je zasnovan na istoimenoj knjizi tog poznatog istraživača književnosti Staljinovog doba, a predstavlja odnos Josifa Džugašvilija prema najistaknutijim piscima 20-ih i 30-ih godina 20. veka, kao i tragične posledice mešanja vlasti u život književnih stvaralaca.
Ruski TV kanal “Kultura” emituje autorski serijal istoričara književnosti Benedikta Sarnova “Staljin i pisci”, čije su prve dve epizode bile posvećene odnosu sovjetskog diktatora prema Maksimu Gorkom i Demjanu Bjednom, a zatim i prema Alekseju Tolstoju i Borisu Piljnjaku.
Scenario je zasnovan na istoimenoj knjizi tog poznatog istraživača književnosti Staljinovog doba, a predstavlja odnos Josifa Džugašvilija prema najistaknutijim piscima 20-ih i 30-ih godina 20. veka, kao i tragične posledice mešanja vlasti u život književnih stvaralaca.
Autor tog istraživačkog projekta ističe da je Staljin bio preokupiran time da izlog države izgleda respektabilno u očima svetskog javnog mnjenja, pa je u tom smislu i sovjetska književnost morala da bude na nivou najviših dostignuća u savremenoj svetskoj književnosti.
Sovjetskim vođama je veoma imponovalo što imaju na raspolaganju jednog grofa Tolstoja. To je uveravalo i njih same da nisu skorojevići, nekakvi samozvanci , i da je grof Tolstoj njihovo prirodno okruženje.
Sve je to uticalo i da Aleksej Tolstoj dobije vrtoglavicu od uspeha, zasluga i poštovanja koje je prema njemu osećao partijski državni vrh Sovjetske Rusije.
U filmu “Staljin i pisci” ekranizovana je i sudbina Borisa Piljnjaka, kome je otvorenost koju je sebi dozvolio u “Povesti neugašenog meseca” bila smrtonosna.
Godine 1926. u časopisu “Novi svet” (Новый мир) objavljena je “Povest neugašenog meseca” tada već poznatog Piljnjaka, u kojoj je veoma prozračno nagovešteno da je Staljin naručio smrt omiljenog narodnog komesara Frunzea na operacionom stolu. Prava imena glavnih ličnosti u toj povesti nisu navedena, ali nikome nije ostalo ni najmanje sumnje o kome se radi.
Josif Visarionovič se nikada nije žurio, umeo je strpljivo da čeka, i sa sigurnošću se može reći da je sudbina Piljnjaka, odnosno tragičan kraj njegovog života, bila rešena kada je Staljin pročitao “Povest neugašenog meseca”.
Prema navodima Sarnova, to potvrđuje i činjenica da je među spiskovima za streljanje, koje je Staljin lično svojom olovkom potpisiavao, i onaj u kojem je ime Borisa Piljnjaka.
B. Rakočević