Teško je biti… u vremenu
Umetnički projekat “Teško je biti… u vremenu” Biljane Tomić i Dobrile Denegri, prateći umetnički program 47. BITEF-a, obuhvata izložbe “Promenljiva geografija” i “Prostor mikro-narativa”, kao i predavanja, autorske prezentacije i video projekcije.
Povod za te teme su velika arheološka izložba u Milanu “Costantino 313 d.C.” o caru Konstantinu i centralna izložba “Enciklopedijska palata” kustosa 55. Bijenala u Veneciji Masimilijana Đionija.
Prema rečima Biljane Tomić, te dve značajne međunarodne smotre, potpuno različitih koncepcijskih pristupa, sadržaja i uloga, imale su interesantne dodirne tačke koje se odnose na značenja istorije, vremena, akumulacije dokumenata, arheologije i antropologije slika, funkcije prostora i sugestije kretanja.
“Konstatinovo doba je već istorija po sebi koja penetrira u savremeno doba nezastarelom aktuelnošću dokumenta Milanskog edikta 313, koji otvara put hrisćanstva zakonskim propisima o toleranciji, slobodi izbora i pravima čoveka. Đioni, kreirajući koncepciju bijenalske izložbe u Veneciji, iz savremene pozicije pristupa istoriji i vremenu na početku 20 veka, sa ciljem da prouči izvore velikih kulturoloških i naučnih istraživanja da bi došao do korena ljudske kreativnosti, perceptivne spoznaje, psihologije, mitologije, filozofije i nauke”, navela je Biljana Tomić.
Radomir Damnjan, Krst sa znakom Hrista
Projekat na BITEF-u ukazuje na prožimanje istorijskog vremena sa savremenim kroz različite simboličke interpretacije umetnika - od pitanja vere, društvenih i geopolitičkih promena granica, kao političke konstante, gde je Rimsko carstvo samo primer osvajackih razmera, do realizacije vizuelnih i objektivnih radova za izložbu “Promenljiva geografija”, održanu u Galeriji savremene likovne umetnosti u Nišu, i u celosti prenetu u Beograd.
Učesnici su: Radomir Damnjanović Damnjan, Veljko Vujačić, Vesna Zarev, Marco Chiesa, Serena Decarli, Bojana Atlija i Nenad Ignjatović.
Pored koncepcijskog motiva, drugi razlog prenošenja te izložbe u Beograd je neočekivana provala u izlagački prostor u Nišu i oštećenje instalacije Radomira Damnjana, navela je Biljana Tomić.
Druga izložba na BITEF-u, “Prostor mikro-narativa”, umetnički je otvorena i rastresita slika pogleda umetnika, ličnih impresija, koncepata, fantazija, socijalnih provokacija, ideja telesnog govora, egzistencijalnih žanrova, evokacije, refleksija, mobilnih konstrukcija i interiornih stavova koji se u istorijski starom objektu i stilizovanom prostoru transformišu u objektivne dimenzije građe, tkiva, dijaloga, inkluzivnih odnosa iznenađenja i usaglašavanja. Fluid i proces dešavanja slikovitih priča iznosi stanja iluzivnosti vremena sada, nestabilnosti prostora mesta i personalne prisutnosti.
Nina Ivanović, instalacija, 2013
Učesnici su: Lidija Delić, Marija Šević, Nina Ivanović, Nemanja Nikolić, Sava Knežević, Isidora Krstić, Nikola Krstić, Ana Pavlović, Iva Kuzmanović, Nemanja Golijanin, Bojana Stamenković, Jelena Fužinato, Nina Simonović, Matilde Ganancia, Milorad Mića Stajčić, Nemanja Lađić, Marko Marković, Ivan Marković, Ludwig Festel, Branko Milisković, Sven Erik Šoerling, Maja Beganović, Smilja Ignjatović i Bojan Jovanović.
Gosti manifestacije su mlada kritičarka i novinarka časopisa “Artribune” Valentina Tani (Tanni) iz Rima, koja će izvršiti analizu savremenih zbivanja i bijenalske smotre predavanjem na temu “Putovanje u centar slike. Razmišljanja o savremenoj kulturi” 24. septembra na Pravosudnoj akademiji, te direktor Gradske galerije moderne i savremene umetnosti u Torinu Danilo Eker (Eccher), koji će 30. septembra u Italijanskom institutu za kulturu održati predavanje “Muzeji savremene umetnosti u Italiji: Između razvoja i krize, između konzervativnih i inovativnih tendencija”.
Branko Milisković, performans, 2013.
Saradnja Biljane Tomić sa BITEF-om potiče jos od “umetničkih manifestacija" BITEF-a od 1968. do 1973, preko programa “Video teatar 1985”, do retrospektive “Umetničke manifestacije BITEF 1968-1973” 2005. u Muzeju primenjene umetnosti i obeležavanja 40 godina BITEF-a 2006. sa gostima iz istorije i performansima mladih učesnika.
Biljana Tomić podsetila je i da je na poziv Muzeja moderne umetnosti u Njujorku (MoMA), zainteresovanog za umetnost 60-ih godina u Beogradu, krajem 2012. godine govorila o umetničkim manifestacijama na BITEF-u 1968-73, koje je organizovala i koje su postale nezaobilazan deo kulturne istorije novih umetničkih kretanja druge polovine 20. veka.
U organizaciji nezavisne Kulturne Asocijacije (nKA), manifestaciju će 23. septembra na Pravosudnoj akademiji (Karađorđeva 48) otvoriti koselektor BITEF-a Jovan Ćirilov, predsednik opštine Savski venac Dušan Dinčić i Milica Todorović iz niške Galerije savremene likovne umetnosti, u kojoj je izložba “Promenljiva geografija” premijerno predstavljena u maju ove godine.
Publika 47. BITEF-a videće od 22. septembra do 1. oktobra 12 provokativnih predstava, od kojih su četiri domaće, četiri iz regiona, a četiri iz ostalih evropskih zemalja. Pod sloganom, “Teško je biti” 47. BITEF ukazuje, između ostalog, i na teškoće sopstvenog opstanka i opštu krizu u kojoj se nalazi kultura u Srbiji, ali progovora i o drugim problemima današnjeg društva u Evropi.
Festivalski sajt je www.bitef.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
