Za povratak filma autorima i publici
Leskovački internacionalni festival filmske režije (LIFFE), koji predstavlja od 14. do 19. septembra više od 50 dugometražnih filmova, svečano je otvoren performansom sa veštačkom inteligencijom (AI) i uručenjem nagrade “Živojin Žika Pavlović” srpskom autoru Milošu Miši Radivojeviću.
Otvaranje 16. LIFFE u Narodnom pozorištu u Leskovcu obeleženo je neobičnim performansom - monologom AI sa jedne i čoveka sa druge strane, čiji je cilj bio da ukaže na važnost čoveka i filmskog stvaraoca kao ključne figure pri nastanku filma u vremenu kada je ta umetnost izjednačena sa brzim i lako dostupnim video sadržajima.
Fokus je bio na festivalskom sloganu “Akcija!”, koji u sebi nosi dvostruko značenje - osim toga što je zaštitni znak reditelja, odnosi se i na podsticaj da se film vrati onima kojima on pripada, a to su autori i publika.
Prvo festivalsko veče proteklo je i u znaku Miše Radivojevića, ovogodišnjeg laureata prestižne nagrade “Živojin Žika Pavlović”, koju mu je uručio gradonačelnik Leskovca Goran Cvetanović, otvorivši 16. LIFFE.
Pozdravljen snažnim aplauzom, Miša Radivojević istakao je da mu nagrada “Živojin Žika Pavlović” mnogo znači i da mu “srce preskače” od osećanja odgovornosti i pomisli da dobiti to priznanje predstavlja i obavezu da u budućnosti napravi još neki film. “Život sam proveo u filmu, a od Žike Pavlovića sam naučio jednu kapitalnu stvar a to je odnos prema istini i hrabrosti. Žika je moj učitelj hrabrosti”, istakao je Radivojević, jedan od pisaca monografije “Živojin Pavlović. Kino-poeta velikog crnila”, objavljene u festivalskoj ediciji Poznati reditelji.
Program 16. LIFFE obuhvata više od 50 dugometražnih filmova u pet kategorija, uključujući glavni takmičarski program u selekciji nagrađivanog hrvatskog reditelja i scenariste Ognjena Sviličića, te sekciju Divlji film i programe dokumentarnog filma, filmova van konkurencije i najboljih kratkometražnih studentskih filmova sa filmskih akademija u regionu.
Sviličić je poručio da 16. LIFFE slavi junake koji žele da žive kao ljudi i da ostave prošlost iza sebe.
“Ovogodišnja selekcija pokazuje kako bivša Jugoslavija zbilja želi da živi punim plućima, međutim prošlost nam ne da. Borba čovjeka s prostora bivše Jugoslavije je uvijek borba s prošlošću, to nam je svima zajedničko. Ovi filmovi nas pozivaju da u toj borbi pobijedimo i zagrlimo život. Tako da je ime ovog festivala odnosno skraćenica Lajf, jedan poziv na takvo druženje za našu bolju budućnost”, poručio je Sviličić, koji je mežu filmove u konkurenciji odabrao "Sigurno mest" Juraja Lerotića, "Jeste li videli ovu ženu" Dušana Zorića i Matije Gluščevića, "Praznik rada" Pjera Žalice, "Ovuda će proći put" Nine Ognjanović, "Indigo Kristal" Luke Mihailovića, kojim je 16. LIFFE počeo, te "Tragovi" Dubravke Turić, "Jahači" (Riders) Dominika Mencea, te "Kajmak" Milča Mančevskog.
Filmovi u glavnom takmičarskom programu u konkurenciji su za Gran pri, kao i drugu i treću nagradu i dve glumačke nagrade, koje će dodeliti žiri koji čine reditelj Damjan Kozole, glumac Ljuba Bandović i reditelj Nenad Pavlović.
Umetnički tim LIFFE na čelu sa rediteljem Darkom Bajićem uveo je novu nagradu za internacionalni program Divlji film koja je nazvana imenom svetski proslavljenog reditelja Dušana Makavejeva.
U selekciji reditelji Uroša Tomića i Marka Sopića su filmovi: “Hello Dankness” australijskog dua Soda Jerk, uzbudljiv i satiričan način kroz američke izbore, pandemiju kovida, teorije zavere i svet lažnih vesti, zatim “Lice meduze” argentinske rediteljke Melise Libental (Liebenthal) o ženi koja se budi sa licem koje nije njeno, američki “Slatki Istok” Šona Prajsa Vilijamsa (Sean Price Williams) o snolikom lutanju jedne tinejdžerke duž istočne obale Amerike, “Knjiga rešenja” francuskog oskrovca Mišela Gondrija (Michel Gondry) o haotičnom svetu jednog bipolarnog reditelja, indijski “Agra” Kanua Bela (Behl) o seksualnim frustracijama i fantazijama službenika u call centru, “Buntovnica” britanske debitantkinje Šarlote Regan (Charlotte) o suočavanju jedne devojčice sa realnošću u predgrađu Londona i odrastanju u današnjoj Britaniji, francuska crna komedija “Vensent mora da umre” Stefana Kastanga (Stephan Castang) i “Teheranske priče” koje potpisuju Ali Asgari i Alireza Katami (Khatami) iz Irana o običnim ljudima i njihovim životima u modernom Teheranu.
Žiri sekcije Divlji film čine: glumica Greta Skaki (Scacchi), montažer Jan Dedet (Yann Dedet) i reditelj Rob Mos (Robb Moss).
Novina LIFFE je izbor najboljih reditelja TV serija, a u konkurenciji je deset mini serija i 21 pojedinačna epizoda dramske serije iz celog regiona. Strukovni žiri čini više od sto eminentnih filmskih i televizijskih reditelja iz regiona, a nagrade se dodeljuju u dve kategorije: za najbolju režiju mini serije (do 8 epizoda) i za najbolju režiju pojedinačne epizode dramske serije (serije od jedne ili više sezona, sa 8 ili više epizoda po sezoni).
U okviru 16. LIFFE, planirana je i diskusija o položaju reditelja u aktuelnoj produkciji, najavio je umetnički direktor Darko Bajić.
U ime organizatora, direktorka Leskovačkog kulturnog centra Sanja Conić istakla je da je Leskovac, zahvaljujući LIFFE, postao domaćin brojnim rediteljima, scenaristima, glumcima, producentima, kao i mladim studentima. “Dragi Leskovčani čuvajmo LIFFE, budimo ponosni on je naš brend”, poručila je.
Publika je prethodno imala priliku da se podseti da je Leskovac u prošlosti bio važan filmski centar, s obrizom da je još 70-ih godina u tom gradu osnovan fesitval amaterskog filma “Film sutrašnjice”.
Prošle godine, na 15. LIFFE, Gran pri “Živojin Žika Pavlović” za najbolju režiju osvojio je Radivoje Andrić za film “Leto kad sam naučila da letim”. Druga nagrada pripala je Davidu Kapcu i Andriji Mardešiću iz Hrvatske za film “Stric”, a treća takođe hrvatskoj rediteljki Sonji Tarokić za ostvarenje “Zbornica”.
Festivalski sajt je liffe.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
*Foto: Lazar Jovanović
(SEEcult.org)
