Zajednički (g)rad

Festival Željezara u Sisku nastavlja misiju revitalizacije grada intenzivnim programom od 1. do 7. juna koji obuhvata predavanja, radionice, debate, izložbe, studije, savetovanja i umetničke akcije, a naglasiće participativnu prirodu kulture i umetnosti i zajednički rad u cilju opšteg dobra.

“Zajednički (g)rad”, kao krilatica drugog izdanja Željezare, iščitava se kao “zajednički rad za zajednički grad”, smirajući ovogodišnji umetnički i aktivistički program koji podrazumeva snažno učešće građana Siska i saradnju sa različitim udruženjima i institucijama.

Program Festivala Željezara, koji će biti održan najvećim delom u industrijskoj zoni nekadašnje fabrike – Institutu Željezara, naselju Caprag i okolnim javnim prostorima, rezultat je celogodišnje saradnje festivalskih partnera – profitnih i neprofitnih organizacija u području kulture: umetničke organizacije Nevidljivi Sisak, kao organizatora, te Galerije “Miroslav Kraljević”, kreativne agencije Lab 852, KontraAkcije, umetnika Marijana Crtalića i kustoskinje Nataše Kadin.

Prema rečima Crtalića, umetničkog direktora Željezare, festivalski prioriteti su kulturna revitalizacija grada i srećniji život građana do čega se želi doći tako da se pojedinci i članovi različitih udruženja nauče da organizuju i deluju sami, nezavisno od vladajućih struktura i njihove milosti.

     Muzej Kvarta - KontraAkcija

Cilj programa, kako su naveli organizatori, jeste preispitivanje uloge i mogućnosti kulture, umetnosti i kreativnosti u planiranju razvoja zajednice grada Siska, te realizovanje njenog održivog razvoja kroz kulturne procese participacije i saradnje.

Program počinje u Institutu Željezara predavanjem “Transmodernost” Irene Ateljević, koja je stručnjak za održivi razvoj, a objasniće viziju prema kojoj celo čovečanstvo postaje svesno međusobne povezanosti, uključujući i ekosisteme biljaka i životinja.

Zagrebačka Galerija “Miroslav Kraljević” učestvuje izložbom i programom “Zajednički (g)rad” – kustoskim i umjetničkim istraživanjem istorije Železare Sisak i nedavne prošlosti grada obeležene tranzicionim i privatizacionim procesima, te rastom nezaposlenosti.

“Zajednički (g)rad” predstaviće se istraživačkim projektom grupe Archisquad – hitnaArhitektura, javnim intervencijama umetnika Vladana Jeremića i Rene Rädle iz Beograda, te putem saradnje studenata Metalurškog fakulteta u Sisku i Akademije primenjene umetnosti u Rijeci “Pogled na drugi grad”, koji će predstaviti iskustva života i studiranja u različitim sredinama, kao i novim video-radom umetnika Marka Tadića “1972-2004”.

     Vladan Jeremić i Rena Rädle

Bitan deo programa čini i “Inkubator Željezara”, u organizaciji LAB 852, sastavljen od niza predavanja, otvorenih diskusija, predstavljanja relevantnih regionalnih i evropskih primera inkubatora – Nove Iskre iz Beograda i francuskog Trempolino iz Nanta, radionica za decu, mlade i odrasle.

     Nova iskra

Najavljen je i poseban program muzičkog inkubatora (European Music Incubator - EMI) za razvoj karijera mladih muzičara, koji je i deo manifestacije “Rendez-vous” - festivala Francuske u Hrvatskoj. Bečka pevačica, kompozitorka, muzičarka, naučnica, performerka i radijska umetnica Elisabeth Schimana postaviće u sisačkom Parku skulptura svoju zvučnu instalaciju “Zvuk cevi” (Röhrenklang), uz stručnu podršku galerije Striegel.

     Elisabeth Schimana

Kreativna agencija LAB 852 vodila se mišlju da lokalnim stanovnicima ponudi konkretno znanje i veštine pomoću kojih bi naučili da se sami organizuju i deluju, odnosno doprinesu trenutno aktuelnoj izradi nove višegodišnje strategije razvoja Sisačko-moslavačke županije i učvrste tako i ulogu kulture unutar tog procesa.

Tako će već 1. juna biti održana radionica, predavanje i panel diskusija za profesionalce u kulturi, ali i za sve zainteresovane stanovnike Siska.

Prema rečima Karmen Kožul Krasić iz agencije LAB 852, velika radna inspiracija su bile skulpture nastale u sklopu različitih umetničkih kolonija koje su nekada organizovane u Sisku, a upravo na jednoj od njih – “Galebovom krilu” Milene Lah, Elisabeth Schimana i pravi zvučnu instalaciju “Sky Waves”.

EMI će spojiti i hrvatskog muzičara Ohnokono i francuski sastav Mauve Lunel koji će na rezidencijalnoj radionici raditi na ko-autorskom projektu čiji će rezultat biti predstavljen na jednom od zajedničkih koncerata koje će izvesti u Sisku i u Zagrebu, na događanju MIMO u Muzeju savremene umetnosti.

     Mauve Lunel

LAB 852 smatra da je izuzetno bitno razmišljati i o kulturnom razvoju publike, posebno one najmlađe, pa za decu i mlade od 6 do 13 godina, u saradnji s beogradskim KidsPatch-om, organizuje dvodnevnu radionicu koja će im približiti savremenu umetnost.

     Kids-patch radionica

U cilju jačanja interesa lokalne zajednice za promišljanje novih i kreativnih rešenja u planiranju Siska, festivalski partneri Muzej Kvarta i Kontraakcija organizovali su u sisačkoj Galeriji Striegl izložbu “Re:cap Muzej Kvarta Željezara” (2014), a za vreme Festivala pozivaju na različite tematske šetnje gradom uz stručno vođstvo.

Muzej Kvarta najavio je i radionice dokumentarnog filma i camere obscure.

Umetnički direktor Festivala Željezara Marijan Crtalić nastaviće prošlogodišnji edukativno-turistički program “Kulturni stalker” koji podrazumeva obilazak industrijske zone nekadašnje Železare Sisak, njenog i danas funkcionalnog dela u vlasništvu italijanske kompanije ABS, te radničkog naselja Caprag.

     Marijan Crtalić, foto: Marko Ercegović

U naselju Caprag će različite umetničke intervencije raditi i Vladan Jeremić i Rene Rädle, a hitnaArhitektura grupe Archisquad stanovnicima će pružiti stručne arhitektonske konsultacije i na direktan način saznati različite informacije o životu u tom naselju, izgrađenom posebno za radnike Železare Sisak.

Festival Željezara održan je prvi put 2014. godine, a Crtalić je dobio ideju za kulturnu revitalizaciju Siska još 2007, u sklopu svog projekta “Nevidljivi Sisak”.

Festival je organizovan uz podršku Grada Siska i Ministarstva kulture Hrvatske, te uz pomoć preduzetničkog inkubatora PISAK, kompanija Aplied Ceramics, Sisak stan, ABS, Autopromet Sisak i građana Siska.

Festivalski sajt je http://festivalzeljezara.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno u PRILOGU

(SEEcult.org)