Borba u Njujorku – u Londonu
Dugometražni film “Struggle in New York - Борба у Њујорку” beogradskog umetnika Zorana Popovića, koji je snimio 1976. godine sa članovima umetničkog kolektiva Art and Language kao kritički pogled na umetnost tog vremena, prikazuje se od 30. aprila u galeriji Handel Street Projects u Londonu, a početkom juna imaće projekciju i u Tejt Britan.
Reč je o jednom od ključnih radova Popovića – jednočasovnom crno-belom filmu (16 mm, 56’30’’), koji je snimljen za vreme njegovog boravka i rada u Njujorku krajem 1976. godine. Kroz nekoliko segmenata, koje uokviruje tema “Umetnost i društvo”, film “Struggle in New York - Борба у Њујорку” nosi snažnu antikapitalističku poruku.
Svakodnevne projekcije filma “Struggle in New York” u galeriji Handel Street Project najavljene su do 21. maja, a ta izložba privukla je i pažnju kustosa Tejt Britan.
Kako je Popović izjavio za SEEcult.org, projekcija filma “Struggle in New York” u Tejt Britan predviđena je za 6. jun, u okviru pratećeg programa reprezentativne izložbe “Konceptualna umetnost u Britaniji 1964-1979”.
U tom filmu pojavljuje se, između ostalih, i američka rediteljka Ketrin Bigelou (Kathryn Bigelow), kasnije dobitnica Oskara za režiju filma o ratu u Iraku “The Hurt Locker” (2010). Osim njujorškog ogranka kolektiva Art and Language (Mel i Paula Ramsden, Ian Burn, Michael Corris, Andrew Menard, Kathryn Bigelow, Christine Kozlov, Mayo Thompson…), u filmu se pojavljuju i umetnici okupljeni oko inicijative Artists Meeting for Cultural Change - AMCC (Aaron Roseman, Carole Conde i Karl Beveridge, Saul Ostrow, Michael Krugman, Ruth Rachlin, Klaus Mettig, Katharina Sieverding i drugi), koji su organizovali akcije protiv “društveno reakcionarnog” Vitni muzeja i njegovog projekta “Tri veka američke umetnosti” (Three Centuries of American Art).
“Struggle in New York” prikazan je prvi put 27. aprila 1977. godine u okviru Aprilskih susreta u Studentskom kulturnom centru u Beogradu, u kojem je Popović bio aktivan u okviru neformalne grupe šestoro umetnika, u kojoj su bili i Raša Todosijević, Marina Abramović, Neša Paripović, Era Milivojević i Gergelj Urkom. Za Popovićevu izložbu u Galeriji Studentskog centra u Zagrebu i projekciju tog filma 1978. godine odštampan je katalog, a jedan od primeraka biće prikazan i na izložbi u Londonu.
Rođen 1944. u Beogradu u tadašnjoj Jugoslaviji, Zoran Popović je 1969. završio Akademiju likovnih umetnosti u Beogradu, na kojoj je magistrirao 1973. godine. Sa umetnicima svoje generacije bio je protagonista radikalne umetničke prakse koja je u to vreme svrstala umetnost u Srbiji u vrh svetskih avangardnih kretanja.
Popović je učestvovao na mnogobrojnim izložbama u prestižnim galerijama i muzejima u zemlji i svetu, a njegovi radovi se nalaze i u kolekcijama Rokfeler u Njujorku, njujorškog Muzeja moderne umetnosti, Galerije Bruno Delarue u Parizu, Kunsthale Fridericianum u Kaselu...
Između ostalog, Popović je učestvovao nedavno u Velikoj Britaniji i na reprezentativnoj izložbi više od 30 vodećih umetnika i umetničkih grupa iz “zlatnih godina” bivše Jugoslavije, na kojoj je takođe prikazao film “Struggle in New York” i održao predavanje.
Popović je poznat i po radu “Aksiomi” (1971-1973) – jednom od najranijih performansa u bivšoj Jugoslaviji.
Popovićevi radovi, uključujući fotografije iz filmova, predstavljeni su i u Galeriji umetnika SEEcult.org.
*Foto: Kadar iz filma Zorana Popovića “Struggle in New York - Борба у Њујорку” (film 16 mm, 56’30’’, Njujork 1976). S leva na desno: Mayo Thompson, Paula Ramsden, Kathryn Bigelow, Jesse Chamberlain
(SEEcult.org)
