50 godina Skupljača perja
Pola veka od premijere kultnog filma Aleksandra Saše Petrovića “Skupljači perja”, jednog od najznačajnijih ostvarenja crnog talasa i jugoslovenske kinematografije uopšte, obeležava se 28. marta u Muzeju Jugoslavije otvaranjem izložbe i specijalnom projekcijom tog filma, u saradnji s kompanijom Avala film Way i Jugoslovenskom kinotekom.
Izložba u holu ispred bioskopske sale, čiji su autori kustoskinja Jovana Nedeljković i muzejski savetnik Momo Cvijović, obuhvata šešir koji je u filmu “Skupljači perja” nosio Bekim Fehmiu, originalni plakat filma, televizor koji u jednoj sceni filma nosi glavni glumac, autentične fotografije sa Filmskog festivala u Puli, kada su se Josip Broz Tito i Jovanka Broz susreli sa glumcima 26. jula 1967, kao i prilikom susreta režisera i direktora filma sa Titom na ostrvu Vanga, 2. avgusta 1967. godine.
Nakon otvaranja izložbe, u bioskopskoj Sali biće prikazan film “Skupljači perja”, a specijalna gošća večeri je glumica Branka Petrić.
“Skupljači perja” proglašen je najbolјim filmom u istoriji jugoslovenske kinematografije u anketi, koju je 1979. godine sproveo Institut za film među jugoslovenskim filmskim umetnicima i kritičarima.
Osvojio je Veliku zlatnu arenu na 14. Filmskom festivalu u Puli, specijalne velike nagrade glavnog žirija na 20. Filmskom festivalu u Kanu 1967. godine, a bio je nominovan i za Oskara za najbolјi film na stranom jeziku 1968. godine.
Ekipa filma posle projekcije na XIV Festivalu jugoslovenskog igranog filma u Areni u Puli, 1967.
“Skuplјači perja” je prvi film koji tretira položaj Roma u društvu i otkriva njihov život. To je takođe prvi film u kojem Romi govore svojim jezikom. Većinu uloga su interpretirali autentični Romi. Petrović slika bogatom paletom njihov život (njegov prvi film u koloru).
“Pred nama je jedna opora zemlјa, Vojvodina, i u njoj opori i opojni lјudi Cigani. I mi smo odmah u vlasti te ekstatične, bujne i strastvene rapsodije u kojoj naporedo žive jedan Šagal i jedan Konjović, u kojoj se humor preobražava u dramu, drama u poeziju, poezija u neku ogromnu čežnju, i prkos i pobunu i izazov sudbini i lјudskoj predestiniranosti”, naveo je pole premijere Mića Milošević u “Borbi” (21. 6. 1967).
U filmu igraju: Bekim Fehmiu, Olivera Vučo, Gordana Jovanović, Velimir Bata Živojinović, Mija Aleksić, Rahela Ferari, Severin Bijelić, Stojan Cole Dečermić, Milivoje Đorđević, Etelka Filipovski, Milorad Jovanović, Zoran Longinović, Branko Milenković, Božidar Pavićević, Velizar Petrović, Milivoje Mića Tomić, Janez Vrhovec…
Bože, ako mi podariš još jedan život posle smrti,
dopusti da budem Ciganin.
Dopusti da sam izaberem jedan od puteva:
Put radosti koji će od mene načiniti srećnog čoveka,
ili put smrti u susret sa tobom. Aleksandar Petrović
(SEEcult.org)
