Atrakcije 9. ZagrebDoxa
Zagrebački festival dokumentarnog filma ZagrebDox, najveći te vrste u regionu, predstavlja u devetom izdanju - od 24. februara do 3. marta, više od 180 recentnih i nagrađivanih dokumentaraca iz tridesetak zemalja.
Deveti ZagrebDox će otvoriti direktor Nenad Puhovski i gradonačenik Zagreba Milan Bandić, a potom sledi svetska premijera filma “Gangster te voli” Nebojše Slijepčevića. Kroz priču o ljubavnom posredniku Nediljku Babiću koji pomaže mladoj Bugarki s detetom da pronađe muža u Hrvatskoj, “Gangster te voli” otkriva pravu prirodu konzervativnih hrvatskih muškaraca.
U trci za glavne festivalske nagrade, Velike pečate, našla su se 43 naslova u međunarodnoj i regionalnoj konkurenciji.
Među više od 70 gostiju iz regiona i sveta, najavljeni su američki redatelj Joshua Oppenheimer, autor jednog od najkontroverznijih filmova decenije “Čin smaknuća”, pobednika festivala CPH:Dox. Iz međunarodne konkurencije stiže još nekoliko autora: Janusz Mrozowski iz Poljske, autor filma “Samica za zločestog dečka” o mladom zatvoreniku, zatim autorski dvojac Willem Timmers i Ilja Kok čiji film “Fotkanje drugih” govori o razlikama između plemena Mursi na jugu Etiopije i holandskih turista, te poljski reditelj Pavel Ziemilski, autor filma “Rogalik” koji je kamerom proputovao kroz niz poljskih domaćinstava.
Iz regionalne konkurencije najavljene su srpske rediteljke Irena Fabri (Buđenje) i Ivana Mladenović (Ugasi svetla), bosanskohercegovački reditelji Nedžad Begović (Dvije pertle pod istim krovom) i Nejra Latić Hulušić (Njena filmska ljubav), slovenačka autorka Urša Menart (Bila jednom zemlja radnih ljudi), te autorski dvojac Lena Müller i Dragan von Petrović (Dragan Wende), kao i italijanski autori Alešandra Comodin (Giacomovo ljeto) i Carl Hintermann (Tamna strana Sunca), te austrijski reditelj Ed Moschitz (Mama ilegalka).
Najavljen je i renomirani ruski dokumentarista Viktor Kosakovski, kome je priređena retrospektiva. Osim upoznavanja sa delom njegovog filmskog opusa, posetioci će moći da učestvuju i u njegovom masterklasu.
ZagrebDox će posetiti još dva majstora dokumentarizma čiji će novi radovi biti prikazani u programu “Majstori doxa” - renomirani snimatelj i reditelj John Appel (U krivo vrijeme na krivom mjestu), te srpski reditelj niza igranih i dokumentarnih filmova Želimir Žilnik (Pirika na filmu).
Novi festivalski program je Biografski Dox, koji će predstaviti niz uticajnih i fascinantnih ličnosti koje su obeležile poslednje decenije, dok programi Kontroverzni Dox i Stanje stvari aktuelizuju probleme i fenomene koji su obeležili našu prošlost - poput za Oskara nominovanih “Čuvara” (Dror Moreh), ili savremeno društvo - poput tragične društvene nejednakosti među stanovništvom SAD u filmu “Park Avenue: Novac, moć i američki san” (Alex Gibney). Film “Kuća u kojoj živim”, najbolji dokumentarac festivala u Sandensu, dokumentuje još jedan društveni problem obećane zemlje - američki rat protiv droge koji je rezultirao sa čak 45 miliona uhapšenih.
Uz te ozbiljne teme, ZagrebDox predstavlja i program Happy Dox koji donosi dozu humora i zabave - “Kraljica Versaillesa” (nagrada za režiju na festivalu u Sandensu) autorke Loren Grinfild (Lauren Greenfield) priča je o supruzi američkog multimilijardera sa čvrstom namerom da sagradi najveću ikada viđenu kuću na američkom tlu, inspirisanu francuskom palatom
Versaj.
ZagrebDox nudi još niz programa: Glazbeni globus, Happy Dox, Majstore Doxa, Teen Dox, ADU Dox, Factumentarce, Žiri Dox...
O najboljim filmovima u međunarodnoj konkurenciji devetog ZagrebDoxa odlučiće žiri kojim predsedava uspešna hrvatska autorka Vlatka Vorkapić, a čine ga i filmski kritičar i novinar Dragan Rubeša i reditelj i producent Audrius Stonys iz Litvanije, koji je 2012. na ZagrebDoxu nagrađen posebnim priznanjem međunarodnog žirija.
Regionalni žiri čine izvršna producentkinja dokumentarnog programa HBO Europe Hanka Kastelicová, hrvatski producent Siniša Juričić i bosanskohercegovačka rediteljka Ines Tanović, koja je 2012. nagrađena Velikim pečatom u regionalnoj konkurenciji.
Mali pečat dodeljuje se autorima do 35 godina, a tu će odluku na doneti mladi žiri koji čine Dick Fontaine sa Odseka za dokumentarni film na Nacionalnoj filmskoj i televizijskoj školi Beaconsfield, poljska rediteljka Marta Minorowicz, dobitnica posebnog priznanja 2012. godine, te hrvatski autor Tonći Gaćina.
Nagradu Movies that Matter za film koji na najbolji način promoviše ljudska prava dodeliće žiri koji čine teoretičar i filozof Srećko Horvat, urednica programa Međunarodnog festivala filma o ljudskim pravima Verzio u Budimpešti Oksana Sarkisova i programska voditeljka Centra za mirovne studije Sandra Benčić.
Ove godine osmišljen je i novi prateći program Phone Dox, a o najboljem naslovu odlučie producentica Vera Robić-Škarica i reditelji Nedžad Begović i Dalibor Matanić.
Deveti ZagrebDox organizovan je u bioskopu Cineplexx Centar Kaptol.
Generalni sponzor ZagrebDoxa sedmu godinu zaredom je Hrvatski Telekom, a uz brojne druge sponzore, podržavaju ga i Grad Zagreb i Hrvatski audiovizualni centar.
ZagrebDox je posetilo 2012. godine više od 26.000 ljudi.
Poljski film “Povratci” Krzysztofa Kadlubowskog pobedio je u međunarodnoj konkurenciji osmog ZagrebDoxa, dok je u regionalnoj Veliki pečat dobio film “Jedan dan na Drini” Ines Tanović iz BiH o rešavanju ratnih zločina.
Mali pečat za najbolji film autora do 35 godina osvojio je danski film “Oporuka” Christiana Sønderbya Jepsena, a nagradu Movies That Matter dobio je meksički film “Mjesto moje malo” Tatiane Huezo. Novo priznanje, “Nagrada mojoj generaciji” pripalo je holandskom filmu “Ljudi koji sam mogao biti, a možda i jesam” Borisa Gerretsa.
Sajt ZagrebDoxa je www.zagrebdox.net, a program se nalazi i u Kalendaru portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
