AJDE - Kulturna diverzija
Novo izdanje festivala Avgust jednog diverzanta (AJDE) u Kruševcu nudi od 8. do 10. avgusta raznovrstan filmski, likovni i muzički program, objedinjen sloganom “Kulturna diverzija”, kojim organizatori predstavljaju i etablirane umetnike i mlade nade, nudeći publici i mogućnost edukacije kroz radionice animacije, rok novinarstva, plesne umetnosti i grafita.
Među učesnicima filmskog programa trećeg AJDE festa najavljeni su beogradski vizuelni umetnik i reditelj Miloš Tomić, jedan od predstavnika Srbije na 55. Bijenalu u Veneciji, zatim nagrađivana mlada rediteljka Ivana Todorović, takođe iz Beograda, poznata po socijalno-dokumentarnim filmovima, te jedan od veterana srpske i jugoslovenske kinematografije Jovan Joca Jovanović, autor vizionarskog filma “Mlad i zdrav kao ruža” koji je 35 godina proveo u bunkeru, “zabranjen bez zabrane”.
Posebno raznovrstan je muzički program AJDE festa, u kojem će nastupiti grupe Kodagain, Art Deki free music band, Consecration, Za Dž i ZAA.
Festival počinje izložbom Anike Milošević i projekcijom 12 kratkih filmova Miloša Tomića (Omiljeni noćni LP, 1999; Mamina literatura, 2001; Glineni golub, 2005; Sukničar, 2007; Dlake, 2007; Kese, 2007; Partisan, 2007; Pljunuti poljupcem, 2008; I biciklisti su ljudi, 2010; Muzikalni dnevnik 1, 2010; Muzikalni dnevnik 2, 2010; Prva igračka, 2011).
Tomić je “Muzikalni dnevnik” predstavio i na izložbi “Nema ničega između nas” u Paviljonu Srbije na 55. Bijenalu u Veneciji, na kojoj učestvuje sa beogradskim umetnikom Vladimirom Perićem.
Kruševačkoj publici će se, osim kroz filmove, predstaviti i na tribini, a u okviru edukativnog programa vodiće radionicu stop trik animacije.
Rođen 1976. u Beogradu, gde je 2001. diplomirao filmsku režiju na Akademiji umetnosti, u klasi Miše Radivojevića, Tomić je magistarske studije na animaciji završio na FAMU u Pragu, u klasi Petra Skale, a u Pragu je upravo doktorirao na temu “Dragocenost odbačenih predmeta, tj. đubreta kao materijala za film, fotografiju…”. I sam se bavi pedagoškim radom - na fakultetu “Singidunum” vodi predmet kratke video forme.
Prve festivalske večeri, 8. avgusta, predstaviće se i grupa Kodagain iz Knjaževca, jedna od najčuvanijih tajni srpske pop-rok muzike, koju je Saša Zorić (Čombe) osnovao još pre 25 godina. U međuvremenu je snimio više od 2.000 pesama, a za etiketu “Slušaj najglasnije” Zdenka Franjića, prošlogodišnjeg gosta festivala AJDE, objavio je osam albuma. Muzika grupe Kodagain može se opisati kao kvalitetan pop sa upečatljivim vokalom, svojevrsna mešavina Brajana Ferija i Roja Orbisona.
Kodagain
Završnica prve festivalske večeri biće u znaku nastupa Art Dekija, akademskog vajara i džez bubnjara, koji je svirao sa većinom značajnih džez, bluz i rok muzičara u Srbiji u poslednjih 30 godina, a Kruševljanima je poznat kao vođa sastava: DKM boptet, DBX, Art jazz band, Art funky jazz band, Art music band…
Poslednjih deset godina radi u svom studiju, gde je snimio više od hiljadu albuma, sarađujući sa više od 50 muzičara.
Muzički stil Art Dekija kreće se od džez preko klasike, do tehna, etno muzike i ambijentalne transcedencije, a na AJDE festu predstaviće se sa ekipom muzičara sa kojima intenzivno radi poslednjih pet godina.
Zvezda drugog dana AJDE festa, 9. avgusta, biće reditelj Jovan Jovanović, a publika će videti njegove kratke filmove “Studentski grad” (1964) i “Kolt 15” (1971), kao i kultni film “Mlad i zdrav kao ruža” (1971) koji je premijerno prikazan na beogradskom FEST-u 2006. godine posle 35-godišnjeg boravka u bunkeru, a zastrašujuće je predskazao budućnost 90-ih još početkom 70-ih. Glavnu ulogu mladića koji od tipičnog autsajdera postaje mafijaški bos u Beogradu igra Dragan Nikolić.
“Mlad i zdrav kao ruža” prikazan je premijerno početkom 70-ih na Festivalu u Puli, i to pred Josipom Brozom Titom, a potom je nestao, odnosno “zabranjen bez zabrane”. Niko, pa ni sam autor i producentska kuća "Dunav film", nisu znali gde je jedina pozitiv-kopija filma.
Jovanović se, osim filmskim stvaranjem, bavi i proučavanjem istorije, teorije i estetike filma. Dugogodišnji je predavač na filmskim i video seminarima Javnog zavoda kulturnih delatnosti Slovenije u Ljubljani, a na postdiplomskim studijama Pedagoškog fakulteta u Ljubljani predavao je predmet “Film i video”. Takođe, autor je knjiga “Uvod u filmsko mišljenje” i “Uvod u dramaturgiju filma”.
AJDE fest predstavlja 9. avgusta i slem poeziju Milete Mijatovića i Lenhart tapes, te koncert benda Consecration iz Beograda, osnovanog 2000. godine. Na debi albumu “aux” članovi grupe Consecration su radili šest godina, a nezadovoljni nedostatkom interesovanja lokalnih izdavačkih kuća, ponudili su ga za besplatno preuzimanje sa interneta u maju 2008. zajedno sa albumom “2nd April 2008″. To je ubrzo rezultiralo mnogobrojnim pozitivnim recenzijama, kako stranih, tako i domaćih kritičara. Njihov drugi album “.avi” izašao je u martu 2010. za zagrebački Geenger Records.
Za poslednji dan AJDE festa, 10. avgust, najavljeni su kratki dokumentarni filmovi Ivane Todorović, koja je učestvovala ranije ove godine u takmičarskom programu 63. Berlinala filmom “Ja, kad sam bila klinac, bila sam klinka”. Publika AJDE festa videće njene filmove “Svakodnevni život romske dece iz bloka 71” (2006), “Rapresent” (2008) i “Harlemska majka” (2009).
Filmovi Ivane Todorović, rođene 1979. u Beogradu, prikazivani su na prestižnim festivalima u Roterdamu, Palm Springsu, Travers Sitiju… Osvajala je nagrade na festivalima u Rusiji, Americi, Srbiji, Italiji i Kanadi. Neki od njenih filmova korišćeni su kao deo kampanje u borbi protiv nasilja mladih u Njuojrku i koriste se u sklopu nastave građanskog vaspitanja u Srbiji i na univerzitetima širom sveta.
Posetioci AJDE festa imaće priliku da vide 10. avgusta i filmska ostvarenja lokalnih autora - “Šta vam je to trebalo” (2010) Veroljuba Milovanovića, “Slagalica” (2013) Dušana Nikolića, “Kum nije dugme” (2001) Miloša Bogojevića, “The Agent” (2010) Jasenke Jocić, “Eva” (2013) Matije Davidovića, “Morgana” (2004) Stevana Spasića, “Nevermore” (2006) Marka Tasića, “Androgin” (2013) Igora Grahovca i “Favorit” (2013) Nikole Zdravkovića.
Reč je o izboru nezavisnih, amaterskih i studentskih filmova nastalih od 2000. do 2013. godine, čiji je cilj sagledavanje dosadašnjeg i stimulacija budućeg lokalnog filmskog i video stvaralaštva.
Završnica AJDE festa biće u znaku mladog čačanskog benda Za Dž, koji prvi put gostuje u Kruševcu, a osnovan je 2008. godine. Iza sebe imaju veliki broj nastupa, a za septembar su najavili album “Realnost zove” o čijem su snimanju objavili i istoimeni film.
Između ostalog, osvojili su Gitarijadu u Čačku 2011. godine i iste godine snimili prvi EP “Mesto zločina”. Nedavno su učestvovali u dokumentarnom filmu projekta E761, a tokom leta nastupaju na nekoliko festivala u Srbiji i u Hrvatskoj.
AJDE fest zatvoriće kruševačka grupa ZAA, koja od početka 2008. godine stvara stilski raznovrsnu muziku, baziranu na ska korenima, sa raznolikim uticajima od džez do panka. Iza sebe imaju treću nagradu na banjalučkom Demofestu (2009), kao i učešće u regionalnom finalu španskog festivala Rototom u Pragu (2010). Uz niz nastupa 2012. godine širom bivše Jugoslavije, imali su i dve regionalne mini-turneje.
Celokupna diskografija grupe ZAA dostupna je za besplatno preuzimanje sa sajta wwww.zaa.rs, a čine je dva studijska albuma – “ZAA” i “Good things”, dvostruki singl “Full scale riot / Moonlight” i EP “Foot by foot”. Trenutno rade na novom, trećem albumu.
Kao i prethodnih godina, i na trećem AJDE festu svi “diverzanti” imaće priliku da se edukuju učešćem u nekoliko radionica za koje se zainteresovani mogu prijaviti do 6. avgusta (popunjavanjem formulara koji se nalazi OVDE)
Radionicu stop trik animacije, čiji je cilj da se učesnici inspirišu da obrate pažnju na dragocene, male, svakodnevne stvari koje vide ali možda ne primećuju, vodiće Miloš Tomić. Alat koji će biti korišćen je stop trik tehnika animacije – spor i ponekad zamoran proces koji, s druge strane, otvara mogućnost kršenja pravila – gravitacije, normalnog protoka vremena, kretanja… i načina na koji se nosimo sa svetom oko sebe.
Pozorišnu radionicu “Ples sećanja” vodiće glumica Plavog pozorišta Maša Jelić iz Beograda, a cilj je upoznavanje sa bazičnim principima rada u savremenom pozorištu, kao što su rad na telu i glasu, stvaranje improvizacija i glumačkih partitura kroz niz kreativnih vežbi i zadataka, rad sa tekstom, rekvizitom, muzičkim instrumentima i tim-bilding vežbe. Za rad je potrebno poneti udobnu odeću. Radi se bez obuće, ili u veoma laganim platnenim patikama ili baletankama.
Kroz trodnevnu radionicu rok novinarstva, koju će voditi urednik portala Balkanrock.com Miloš Najdanović, polaznici će se upoznati sa osnovama pisanja različitih tipova novinarskih tekstova prilagođenih za štampane i onlajn medije, a dobiće i priliku da stečeno znanje primene na konkretnim primerima. Polaznicima se preporučuje nošenje laptop/tablet računara, a za učešće nije potrebno prethodno novinarsko iskustvo.
AJDE fest organizuje i radionicu grafita “ZiD”, čiji učesnici mogu dobiti informacije i steći praktično znanje o tehnologiji zidnog slikarstva, rešavanju problema, kako vizuelnih, tako i tehnoloških, različitim pristupima zidu kao delu ambijenta, izradi skica i projekata, uz razgovore o idejama, suštini i stavovima vezanim za ovaj način likovnog izražavanja. Radionicu će voditi umetnice Andrijana Danilović i Danijela Rupić, koje su diplomirale na smeru Zidno slikarstvo na Filološko-umeničkom fakultetu u Kragujevcu.
Za radionicu “ZiD” neće biti prijavljivanja preko formulara. Mogu se prijaviti samo oni koji već imaju iskustva sa crtanjem grafita. Prijave (i pitanja, ako ih ima) moguće je poslati na adresu info@ajdefest.com ili dubravka.vranjanac@ajdefest.com.
AJDE fest organizuje Asocijacija mladih iz Kruševca, a nastao je kao odgovor na potrebu Kruševljana za kvalitetnom kulturnom manifestacijom.
AJDE fest je prvi put održan 2011. godine, u saradnji sa lokalnom Kulturno-prosvetnom zajednicom i uz pomoć i podršku Asocijacije Nezavisna kulturna scena Srbije, čiji je Asocijacija mladih jedan od oko 90 članova iz gradova širom Srbije.
Ulaz na sve programe AJDE festa je besplatan.
Festivalski sajt je http://ajdefest.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
