11. Cinedays, protiv sapunica
Skopski međunarodni filmski festival Cinedays predstavlja u 11. izdanju - od 15. do 25. novembra - više od sto filmova iz Makedonije, regiona i sveta, kojima će, između ostalog, pokušati i da skrene pažnju publike od poplave televizijskih sapunica na malim ekranima.
Direktor Javne ustanove MKC Zlatko Stevkovski zamolio je nedavno novinare da se izbore za naslovne strane za najavu festivala Cinedays i tako podrže borbu protiv TV sapunica čija poplava šteti očima i mozgu.
“Manje sapunica, više filmova”, jedna je od poruka skopskog festivala, koji će prikazati 107 filmova u bioskopima Milenium i Frosina, kao i u Kinoteci.
“Posle 40-godišnje nemilosrdne borbe protiv sveopšteg kiča, šunda, palanačke malograđanštine, hipokrizije, niskih vrednosti, profiterstva, srozanih moralnih vrednosti, politikanstva... ostanite kontrakulturni, “nehigijenski” i nesagledivo štetna društvena pojava i danas”, poručili su organizatori publici, koja će imat priliku da pogleda deset filmova u zvaničnoj konkurenciji, čiji su autori neki od najboljih mladih evropskih autora, te sedam ostvarenja u selekciji “Cinebalkan”, među kojima je i pobednik Sarajevo Film Festivala i nedavnog Zagreb Film festivala - rumunski film “Svi u našoj porodici” Radua Žudea.
Skopska publika imaće priliku da vidi i nagrađivani, a i zabranjivani šokantni film “Klip” mlade srpske rediteljke Maje Miloš, koja je među gostima festivala Cinedays.
Iz Srbije u takmičarskoj selekciji filmova iz regiona učestvuje i “Smrt čoveka na Balkanu” Miroslava Momčilovića, uz filmove kao što su “Hvala za Saterlend” Slobodana Maksimovića iz Slovenije, “Vera, ljubav i viski” Kristine Nikolove iz Bugarske, “Deca” Aide Begić iz Bosne i Hercegovine...
Gala program festivala Cinedays sastoji se od oko 40 nagrađivanih filmova sa najznačajnijih svetskih festivala, kao što su Kan, Berlin, Venecija, London, roterdam, San Sebastijan, Trajbeka, Sandens, Sidnej... Potpisuju ih reditelji kao što Mihael Haneke, Ištvan Ščabo, Tom Tikver, Lik Beson, Bernardo Bertoluči, Vudi Alen, Dejvid Kronenberg, Stiven Soderber, Fransis Ford Kopola, Kim Ki-duk, Abas Kiarostami, Verner Hercog, Andreas Dresen...
Posebno će biti prikazana selekcija evropskih filmova (MK&EU) u kojima učestvuju makedonski režiseri, glumci, scenaristi, producenti, uključujući film “Shanghai gipsy”, kojim će 11. Cinedays biti zvanično i otvoren, a potpisuje ga Marko Nabersnik.
U okviru programa “MK&EU”, biće prikazan i film “Kad svane dan” Gorana Pasvaljevića, srpski kandidat za Oskara za strani film, kojim će skopski festival zvanično biti završen.
Zemlja u fokusu ove godine je Egipat, a osim filmova, među kojima su i dokumentarci o Arapskom proleću, najavljeni su i gosti koji će neposredno svedočiti o surovosti rata, demonstracijama i protestima na Bliskom Istoku.
Prvi put ove godine, u saradnji sa organizacijom InAkto iz Italije, najavljena je i selekcija italijanskih dugometražnih i kratkih filmova, uz dve radionice.
Među novitetima je i selekcija poetskih filmova, osmišljena u saradnji sa festivalom Zebra.
Posebnu poslaticu čine i ove godine muzički dokumentarni filmovi u selekciji Tonija Šarića, direktora i osnivača najveće festivala te vrste u regionu - vinkovačkog Festivala dokumentarnog rock filma - DORF.
U skladu sa misijom festivala Cinedays da otvori prostor i za mlade autore kako bi predstavili svoje ambiciozne filmove, i ove godine biće prikazan izbor njihovih kratkih filmova.
Glavni festivalski žiri čine filmski urednik časopisa “Egypt Today” Šerif Afad, selektor filmskih festivala u Aleksandriji i Kairu, zatim filmski producent Jan Harlan, koji je sarađivao sa Stenlijem Kjubrikom na niz kultnih filmova, te mladi režiser Vardan Tozija iz Makedonije, koji je za kratki film “Čovek sa čudnom navikom da me udara kišobranom” nagrađen na festivalima u Luksoru i Valjadolidu.
Žiri selekcije “CineBalkan" čine direktor festivala goEast iz Visbadena Gabi Babić, slovenački režiser Jan Cvitkovič i Pšemislav Vojčešek, kontroverzni poljski teatarski i filmski režiser, predstavnik nezavisne poljske kinematografije.
Među atrakcijama pratećeg programa je i predavanje Ričarda Grejsona, istraživača, pisca i profesora na Univerzitetu Oksford, koji će govoriti na temiu “Holivudska kulturna mašina: Proizvodnja i izvoz američkog sna”.
Festival su podržali Grad Skoplje (800.000 denara), Ministarstvo kulture Makedonije (600.000 denara), Misija EU u Makedoniji (600.000 denara), te sponzori.
Festivalski sajt je http://cinedays.com.mk, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.
(SEEcult.org)
