35. MOT - Smemo li sanjati?

Skopski međunarodni pozorišni festival Mlad otvoren teatar (MOT) posvećen je u 35. izdanju, od 18. do 26. septembra, pitanju da li je danas potrebno imati hrabrost za sanjanje, a osim raznovrsnog glavnog programa, u kojem su i predstave koje su režirali slavni Oskaras Košunovas i Eugenio Barba, kao i provokativni hrvatski reditelj Oliver Frljić, obuhvata i radionice pozorišne kritike i dramaturgije, izložbe i debate.

Pod sloganom “Usuđujemo li se da sanjamo?”, 35. MOT postavlja pitanje da li je sanjati danas drskost ili gubljenje vremena, kada celokupna evropska i svetska nauka već gotovo sto godina uporno i pedantno popunjava dosijea sna, arhivirajući njegovo značenje, demistifikujući njegovu mitologiju i izazivajući njegovu vizionarsnost i kreativnost. U takvoj situaciji, prema rečima umetničkog direktora Dejana Projkovskog, rešenost da se sanja znači sizifovski prkositi, trgnuti se od puta odisejevskog prokletstva i imati šamansku upornost za hrabro sagledavanje pustoši celokupne dominacije globalnog univerzalnog banalizma.

Ovogodišnje izdanje MOT-a počinje predstavom “Kralj je mrtav” Ežena Joneska, u režiji Silviua Purcaretea, nastalom u koprodukciji Francuske, Slovenije, Makedonije, Luksemburga i Rumunije (Les Arts et Mouvants, Ex Ponto festival, MOT, Theatre d’Esch, SNG Drama Ljubljana, Institut Culturel Rouma, Scene Nationale de Bayonne Sud-Aquitain).

Francuski Theatre de Gennevilliers učestvuje provokativnim delom “Libido sciendi” Pascala Ramberta, koje postavlja pitanje seksa na sceni i rizika pornografskog stereotipiziranja.

Publika 35. MOT-a videće i “Salomu” Istarskog narodnog kazališta - Gradskog kazališta Pula, zasnovanu na Oskaru Vajldu, u režiji Damira Zlatara Freya, koji tim delom otvara pitanje o vlasti, kao protest protiv nemilosrdnog vremena u kojem živimo. “Saloma” je gostovala 17. septembra u Narodnom pozorištu u Beogradu, a u oktobru će je videti i publika sarajevskog MESS-a.

Među atrakcijama MOT-a je i “San letnje noći” Viljema Šekspira, u inovativnoj režiji slavnog Oskarasa Košunovasa iz Litvanije, koji je i autor minimalističke scenografije i koreograf te predstave u produkciji njegovog OKT i Gradskog teatra Viljnusa.

Učestvuje i luksemburška predstava “Mansarda u Parizu sa pogledom na smrt” Kulturfabrika, čiji je autor Matéï Visniec, a reditelj Radu Afrim. Visniec u toj drami, nagrađenoj Gran prijem u of programu Avinjona, pristupa na tragikomičan način liku filozofa Emila Ciorana koji boluje od Alchajmera, ali je ciničan kao i u mladosti.

Visniec je autor i makedonske predstave “Žena kao bojno polje” Dramskog teatra Skoplje, u režiji Vladlena Aleksandrova, koja osvetljava okrutnost života u ratu, brutalnost nacionalizma i gubitka humanosti, predstavljajući i potresnu sliku događaja na Balkanu u 20. veku, ali ostavljajući i prostor za nadu, zasnovanu na ideji o ponovnom rađanju.

Program MOT-a obuhvata i bugarsku predstavu “The art of sweeping dust under the rug” Dramskog lutkarskog teatra “Konstantin Veličkov” koju je, prema tekstu Ingmara Bergmana originalno predviđenog za TV seriju, režirala Desislava Shpatova.

Slovenačko Gledališče Glej učestvuje predstavom “Most na krvi” bosanskog muzičara, pisca i izvođača Damira Avdića, koji je poznat i kao “Bosanski psiho” i “Diplomac”, a potpisuje režiju te intimne ispovesti s Markom Bulcem. Avdić je za vreme rata u BiH bio član grupa Rupa u zidu, a od 2004. nastupa kao solo izvođač. Objavio je tri albuma i dva romana koji, kao i njegove pesme, govore o urbanim frustracijama posleratne mladeži u Bosni.

Danski Odin teatar učestvuje predstavom “Belo kao jasmin” slavnog Eugenia Barbe, u kojoj glumica Iben Nagel Rasmussen, koja će održati i radionicu na MOT-u, podseća na predstave Odin teatra od 1966. do danas.

Odin teatar izvešće na MOT-u i predstavu “Malo, malecko” (Itsi, bitsi), čija je autorka Iben Nagel Rasmussen, a Barba potpisuje režiju.

Prilepski Narodni teatar učestvuje predstavom “Kavkaski krug kredom” Bertolta Brehta, u režiji Martina Kocovskog, koja je igrana i na 50. Ohridskom letu, dok će bitoljski Mali dramski teatar izvesti “Razgovor sa Spinozom” čiji je autor Goce Smilevski, a rediteljka je Zoja Buzalkovska.

Litl Bradr Produkcija, takođe iz Makedonije, izvešće komad “3327 ili devet knjiga Nikole Tesle” autora i reditelja Zlatka Slavenskog - scensko-muzički i vizuelni projekat posvećen slavnom naučniku srpskog porekla koji je živeo i radio u Njujorku, a preminuo je u hotelu “Njujorker” u sobi br. 3327.

Među makedonskim predstavama na 35. MOT-u je i “Gospođica Julija” Augusta Strindberga, u režiji Aleksandra Popovskog i izvođenju Turskog teatra u Skoplju, te “Najposle kraj” bitoljskog Centra za kulturu koju je, na osnovu teksta Petera Turrinija, režirao Blagoj Mičevski, a inspirisana je slavnim umetnicima koji su izvršili samoubistvo (Kurt Cobain, Alexander McQueen, Marilyn Monroe...) i posvećena životu umetnika Aleksandra Kopanje.

Domaća scena predstavljena je na MOT-u i nezavisnim projektom “Lili” Sofije Ristevske, koja drsko otvara pitanje intimnosti žene kroz lik provokativne prostitutke, kao i predstavom Narodnog teatra u Bitolju “Lepa Anđa, definitivno” Katerine Momeve, u režiji Dragane Miloševski Popove.

Za završnicu 35. MOT-a najavljena je slovenačka predstava “Proklet bio izdajica svoje zemlje!” Slovenskog mladinskog gledališča, u režiji provokativnog i svestranog hrvatskog reditelja Olivera Frljića, koji cinično govori o političkom teatru i njegovim herojima u bivšoj jugoslovenskoj federaciji. Centralna tema nisu, međutim, nedavni ratovi, već još uvek prisutan problem opasnosti vršenja kriminala i zločina, koji ukazuje da je potrebno samo “povući okidač”...

SMG će u završnici MOT-a izvesti i predstavu “Amado mio” Piera Paola Pasolinija, u režiji Ivana Peternelja, koja je jedno od najintiminijih dela čuvenog italijanskog umetnika.

U okviru 35. MOT-a, koji je organizovan u različitim prostorima širom Skoplja, biće otvorene i izložbe Adama Radulinskog iz Poljske i Viktora Sokolovskog iz Skoplja, koji iz fotografskog ugla predstavlja tri naslova iz prošlogodišnjeg programa MOT-a.

Reč je o austrijskoj predstavi “Pansion F” Hubsija Kramara i makedonskim “Prazan grad” Andreja Cvetanovskog i “Ja i on” Milijane Lenak, poetsko-kabaretskoj posveti glumcu Bošku Bozadžievskom.

Sokolovski je i jedan od saradnika portala SEEcult.org, a njegove fotografije moguće je videti u Foto galeriji

Sajt MOT-a je www.mot.com.mk, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
 
(SEEcult.org)