Dan Kinoteke - Boase, Klјaković, 17. Nitrat
Jugoslovenska kinoteka obeležila je 6. juna svoj dan uručenjem Zlatnog pečata francuskom reditelјu Ivu Boaseu (Yves Boisset) i srpskom scenografu Milјenu Kreki Klјakoviću, kao i otvaranjem 17. Festivala nitratnog filma “Faraonovom ženom” (1922) Ernsta Lubiča (Ernst Lubitsch).
V.d. direktor Jugoslovenske kinoteke Radoslav Zelenović uručio je Boaseu i Klakoviću Zlatni pečat za doprinos filmskoj umetnosti – najviše priznanje Kinoteke, koja obeležava svoj dan na godišnjicu prve filmske projekcije u Beogradu i na Balkanu (6. jun 1896.).
Zelenović je podsetio na burnu istoriju i bogatstvo fonda Jugoslovenske kinoteke, koja čuva oko 100.000 kopija filmova, kao i na brojne probleme sa kojima se suočavala do konačnog preseljenja i započinjanja redovnih projekcija u novoj zgradi u Uzun Mirkovoj.
Novom zgradom Jugoslovenske kinoteke oduševljen je i Iv Boase, poznat beogradskoj publici po filmovima koji su prikazivani na Festu (Atentat, Stanje redovno, Ljubičasti taksi...). Zahvaljujući na Zlatnom pečatu, Boase je podsetio da je jedan od svojih dvadesetak filmova – “Cenu opasnosti” snimio u celini u Beogradu početkom 80-ih, u koprodukciji sa “Avala filmom”.
Zvezda večeri bio je svetski priznati scenograf Miljen Kreka Kljaković, koji gotovo 40 godina daje značajan umetnički doprinos mnogim domaćim i stranim filmovima i TV serijama. Dobitnik niza nagrada, među kojima su Zlatna arena Festivala u Puli, francuski Cezar, Evropska filmska nagrada za film "Delikatesna radnja", Kljaković je ostavio veliki trag i u jugoslovenskoj i srpskoj kinematografiji (“Specijalno vaspitanje”, “Miris polјskog cveća”, “Sok od šlјiva”, “Dom za vešanje”, “Andergraund”, “Varlјivo leto '68”…)
Jugoslovenska kinoteka tradicionalno obeležava svoj dan i otvaranjem Festivala nitratnog filma, koji u 17. izdanju predstavlja ostvarenja iz 28 filmskih arhiva iz 22 zemlje.
Pod sloganom “Između ljubavi i mržnje”, 17. Festival nitratnog filma predstavlja u novoj zgradi Kinoteke i njenom muzeju u Kosovskoj restauraisane kopije oko 80 filmova snimljenih na nitratnim, zapaljivim trakama,
Program 17. Festivala nitratnog filma koncepcijski je proširen i na period izvan striktno zacrtanog nitratnog perioda (1895-1953) - sve do klasika iz 60-ih i 70-ih. Time će, kako očekuju organizatori, privući i novi krug publike i postati manifestacija arhivskog filma u pravom smislu te reči, koja nastavlja da skreće pažnju na značaj, ali i na probleme čuvanja filmova na zapaljivoj traci.
Među biserima 17. Festivala nitratnog filma, čiji je selektor Aleksandar Saša Erdeljanović, upravnik Kinotekinog Arhiva, našla se i nedavno završena digitalno restaurisana kopija filma “Sa verom u Boga” (1932) Mihajla Al. Popovića, koji se smatra najuspešnijim predratnim igranim filmom snimljenim na području Kraljevine Jugoslavije.
Među autorima filmova koje je Erdeljanović odabrao za 17. Nitratni festival su: Orson Vels, Čarls Loton, Majkl Kertic, Evgenij Bauer, Aleksandar Rou, Elio Petri, Hening Karlsen, Gustav Molander, Leon Poare, Gerhard Lampreht, Jerži Hofman, Martin Frič, Hinek Bočan, Alfred Mašin, Leitao de Baroš…
Strani programi 17. Festivala nitratnog filma obuhvataju celu povest kinematografije, od prvih nadsinhronizovanih snimaka (tonbildera) pevača i glumaca sa početka 20. veka, filmova iz Prvog svetskog rata, klasika nemog filma 20-ih, animiranih bisera iz 30-ih, prvih trodimenzionalnih filmova s početka 50-ih, novih restauracija nezaboravnih i zaboravlјenih kult-dela od kojih je najmlađe starije od 40 godina…
Kinoteka se uoči svog dana ponovila i novim sajtom na staroj adresi kinoteka.org.rs, a program 17. Festivala nitratnog filma nalazi se i u Kalendaru portala SEEcult.org
(SEEcult.org)