Jedinstvena Josipa
Hrvatska pevačica Josipa Lisac, jedna od najekstravagantnijih i najoriginalnijih zvezda bivše jugoslovenske scene, ponovo je oduševila 14. februara beogradsku publiku u krcatom Sava centru, priredivši kolaž nezaboravnih pesama, koje će 25. marta moći da čuje i publika u Sarajevu, a 26. marta u Novom Sadu.
Josipa Lisac proslavila je rasprodatim koncetrom na Dan zaljubljenih 50 godina karijere, a prisetila se i prvog nastupa u beogradskom Domu omladine 1967. godine, kada je imala svega 17 godina.
Dvočasovni nastup sa jednim bisom i ovoga puta obeležen je njenim jedinstvenim vokalom i scenskom pojavom, kao i starim pesmama u novim džez-bluz-fanki.. aranžmanima.
Josipa Lisac je tradicionalno posvetila deo koncerta Karlu Metikošu (1940-1991), autoru njenih najvećih hitova i kasnije životnom partneru, sa kojim je, kako je istakla uoči koncerta, provela najlepši deo života.
“On je napravio za mene najljepše pjesme koje žive i danas. Napravio je antologijski album 'Dnevnik jedne ljubavi' (1973) i autor je dve rok opere 'Gubec Beg' (1975) i 'Grička vještica' (1979). Napravio je sve moguće hitove kao 'Magla', 'Danas sam luda'... To su najlepši trenuci, na to sam ponosna", rekla je Josipa Lisac.
I posle pola stoleća na sceni, obeleženih i hitovima kao što u "Hir, hir, hir", "Gdje Dunav ljubi nebo", "Boginja", “Ja bolujem”… Josipa Lisac stalno preispituje sebe i razmišlja šta bi i kako trebalo da radi.
Jubilej je za nju, kako je više puta istakla, pre svega odgovornost.
Josipa Lisac gostovala je u Sava centru i na Dan zaljubljenih 2013. godine, u okviru turneje kojom je obeležila 40 godina od izlaska prvog albuma “Dnevnik jedne ljubavi”. Tada je prvi put posle niza godina otpevala neke stare klasike iz bogatog kataloga sa posebnim akcentom na album "Dnevnik jedne ljubavi", koji je nastao 1973. godine u saradnji s Metikošem, tada poznatim rok izvođačem, a kasnije autorom većine njenih pesama.
“Dnevnik jedne ljubavi” bio je prvi konceptualni album na području bivše države i predstavlja neizostavni deo domaće rok antologije.
Josipa Lisac i Karlo Metikoš sarađivali su i na prvoj hrvatskoj rok operi "Gubec beg" čije je praizvođenje bilo 1975. godine. Josipa Lisac tumačila je ulogu Jane, a posebno je bilo upečatljivo njeno izvođenje numere “Janino ludilo” i pesme “Ave Maria” koja je postala deo njenog talnog repertoara.
Josipa Lisac se 2006. godine vratila pred beogradsku publiku prvi put posle dvadesetak godina, a povod je bio izlazak albuma “Živim po svome”, njenog prvog studijskog izdanja posle osmogodišnje pauze, koji je posvetila Metikošu.
Festivalski nastupi Josipe Lisac u oslikanoj haljini ili togi krajem 60-ih i početkom 70-ih, zatim perike od papira, "ikebana" frizure i spektakularni nastup kada je haljinom zagrlila celu pozornicu 80-ih, potom ljubičasta kosa i otmene haljine 90-ih, do haljine-skulpture od aluminijuma 2000. godine i tirkizne kose kasnijih godina, samo su neke od odlika njenog originalnog imidža i scenske pojave.
Tokom 70-ih Josipa Lisac snimila je i džez album sa velikanima svetske scene (Ernie Wilkins, Clark Terry, Johnny Baso...), "Josipa Lisac & B.P. Convention Big Band International", u produkciji Boška Petrovića i Metikoša. U SAD je snimala i sarađivala sa nizom muzičara (Ira Newborn, Paulinho da Costa, Joel Peskin..), a plod te saradnje je album "Made in USA", snimljen 1979. na hrvatskom i engleskom jeziku.
Učestvovala je i u američkim filmovima "Lost Hero" i "Dirty Dozen", kao i u mnogim pozorišnim predstavama.
Iznenadna smrt Metikoša 1991, kao i turbulentan početak 90-ih na prostoru bivše Jugoslavije, bitno su izmenili kontekst njenog rada - priredila je niz koncerata posvećenih svojoj ljubavi, počev od "Ritma kiše", nazvanog prema hitu Meta Kolinsa iz 1963. godine, čiji je autor bio Metikoš. Taj projekat svojevrsnog “Karlofesta” uključio je pedesetak umetnika, što je bio presedan na tadašnjoj muzičkoj sceni.
Zbog originalnog i uvek novog konceptualnog osmišljavanja svakog koncerta, Josipa je još jednom promenila formu izražavanja, kada je, na desetogodišnjicu smrti Metikoša, uz deset sveća na bini, ponovo nastupila u "Lisinskom" uz bend muzičara mlađe generacije. Deo snimka sa tog koncerta, kao i sa ljubljanskih Križanki i mariborskog Lent festivala, objavljen je 2002. godine, na dvostrukom CD izdanju "Josipa Lisac Live".
Prethodno je, 1997. godine, objavila i kompilaciju na osam CD/MC-a "Josipa Lisac - Antologija", sa materijalima i albumima od 1967. do 1997, a 2000. i studijski album simboličnog naslova "Život", koji je obeležio savremen zvuk i koketiranje sa elektronikom.
Nakon beogradskog koncerta, koji je organizovao Long Play, Josipa Lisac nastupiće 25. marta u Bosankom kulturnom centru u Sarajevu, a 26. marta u Srpskom narodnom pozorištu u Novom Sadu.
*Foto: Selena Pantović Bakić
(SEEcult.org)
