Ješi Denegriju nagrada Sreten Marić za esejistiku
Nagrada “Sreten Marić” za najbolju esejističku knjigu u oblasti književnosti i filozofije u 2019. i 2020. godini, koju dodeljuju Biblioteka Matice srpske i Skupština opštine Kosjerić, pripala je prof. dr Jerku Ješi Denegriju za knjigu “Jedna moguća istorija umetnosti 20. veka”, u izdanju Službenog glasnika (Beograd, 2020).
“Ono što je opštepoznata činjenica u krugovima teoretičara i istoričara moderne umetnosti – Ješa Denegri je, svakako, u svemu izuzetan istoričar i kritičar likovnog teksta u najširem značenju te reči u srpskoj i jugoslovenskoj kritičkoj praksi. Istovremeno, valja ukazati i na specifičnost da je Denegrijev esejistički rukopis u mnogo čemu jedinstven i neponovljiv ne samo u srpskoj kritici nego i u znatno širim okvirima. Nesporno, treba istaknuti da je Denegrijev doprinos za istoriju i kritiku moderne srpske umetnosti apsolutno fascinantan!”, istakao je u obraloženju žiri, koji je odlučio jednoglasno, a činili su ga: Katarina Marić Leobardi, Radovan Popović i Gojko Tešić.
Dengrijev analitički, interpretativni i kritički rukopis, kako je naglašeno, i u nagrađenoj knjizi odlikuje “osobena strast tumačenja i čitanja likovnog artefakta (da li je reč o slikama, skulpturama, grafikama, performansima itd)”.
Denegrijeva knjiga “Jedna moguća istorija umetnosti 20. veka” treća je u biblioteci Milke Zjačić Avramović “Umetnost u istoriji i teoriji” (prethodile su joj knjige Posleratni modernizam neoavangarde / postmodernizam. Ogledi o međunarodnom modernizmu i istorijskim avangardama na jugoslovenskom umetničkom prostoru i Modernizam / avangarda. Ogledi o međuratnom modernizmu i istorijskim avangardama na jugoslovenskom prostoru), a prema navodima žirija, neka je vrsta sintetičkog uvida u modernitet evropske umetnosti koja se u mnogo čemu “preslikavala”, odnosno prenosila i u jugoslovenske prostore, a samim tim i u srpski umetnički kontekst.
Urednica edicije Milka Zjaćić Avramović u nekoj vrsti zaključka ističe, između ostalog, snagu i ubedljivost Denegrijevih analiza: “Autor je ubeđen u to da svaka predstava o umetnosti XX veka, pa tako i ova, jeste, pre svega, pohvala najvećim ljudskim kreativnim poduhvatima, tim pre jer je umetnost ovog vremenskog razdoblja nastajala u izuzetno teškim društvenim i političkim prilikama”.
Denegrijeva radoznalost, divljenje, ushićenje i interpretativna blistavost i fascinantno poznavanje “čudesnih i veličanstvenih pojava moderne/avangardne, postmoderne/savremene umetnosti” čine knjigu “Jedna moguća istorija umetnosti 20. veka” posebnim izdavačkim i umetničkim draguljem u srpskome izdavaštvu, koji služi na čast pre svega urednici Milki Zjačić Avramović i izdavaču Službenom glasniku, naveo je žiri.
Prema navodima žirija, nagrada “Sreten Marić” je predstavlja i ispravljanje greha prema Denegriju kao izuzetnom autoru koji je svojim delima obogatio kako srpsku. tako i kulture na bivšim jugoslovenskim prostorima. “Ješa Denegri je autor evropskoga renomea u srpskoj likovnoj istorijskoj i kritičkoj misli”, konstatovao je žiri.
Nagrada nosi ime jednog od vrhunskih srpskih esejista i prevodilaca Sretena Marića (1903-1992), a dodeljuje se svake druge godine.
Denegrijeva knjiga obuhvata tekstove pisane između 1969. i 2004. godine, a nagrađena je već ranije Poveljom “Radomir Konstantinović” za 2019. i 2020.
Nagrada “Sreten Marić” biće uručena Denegriju u drugoj polovini januara 2022. godine.
(SEEcult.org)
