Jubilej i nagrade BGB

Biblioteka grada Beograda obeležila je 11. januara 80 godina postojanja svečanom dodelom nagrada “Marija Ilić Agapova” najboljem bibliotekaru sa teritorije grada Beograda, “Gligorije Vozarović” najboljem izdavaču i nagrade za najčitaniju knjigu stranog autora u 2010. godini, a prvi put je dodeljeno i specijalno priznanje - “Kocka BGB”.

Biblioteka grada Beograda obeležila je 11. januara 80 godina postojanja svečanom dodelom nagrada “Marija Ilić Agapova” najboljem bibliotekaru sa teritorije grada Beograda, “Gligorije Vozarović” najboljem izdavaču i nagrade za najčitaniju knjigu stranog autora u 2010. godini, a prvi put je dodeljeno i specijalno priznanje - “Kocka BGB”.

Ministar kulture Srbije Nebojša Bradić, otvarajući svečanost, istakao je da je Biblioteka grada Beograda protekli osam decenija obavljala važnu misiju unapređenja kulture i doprinosila kulturnom razvoju Srbije, adanas predstavlja jednu od najznačajnijih i mesto gde se „dešava izvrsnost“.

Bradić je ukazao na probleme ekonomske krize, ali i protoka vremena i tehnološkog napretka, koji su uslovili i neophodnost promena ključnih funkcija biblioteka.

“Nije više dovoljno da biblioteka bude hram u kome se plodovi kulture - knjige - podižu na oltar - pult... Vreme je da se uči, da se istražuje i da se bude inovativan, a biblioteka je okruženje za učenje par exellence”, rekao je Bradić, dodajući da je biblioteka u istoj meri kao i industrija, i da mora da “uči da sebe vidi kao pokretača društva koje uči - kao instituciju koja, time što stavlja akcenat na tumačenje, obezbeđuje domet, relevantnost i istraživanje za društvo u kome se nalazi”.

Bradić je istakao da je biblioteka i u dobrim i u lošim vremenima - sidro društva, dodajući da bi u novim vremenima trebalo da bude i njegov pokretač.

Direktorka Bibiloteke grada Beograda Jasmina Ninkov rekla je da je protekla godina za BGB, uprkos sveopštoj krizi i brojnim problemima, bila “veoma uspešna”.

Godišnju nagradu “Marija Ilić Agapova” za najboljeg i najuspešnijeg bibliotekara grada Beograda u 2010. godini dobila je Biljana Kosanović, načelnica Odeljenja za naučne informacije Narodne biblioteke Srbije.

Nagradu “Gligorije Vozarović” za najboljeg izdavača u 2010. godini dobila je izdavačka kuća “Laguna” iz Beograda, dok je nagrada za najčitaniju knjigu stranog autora, na osnovu podataka prikupljenih iz mreže biblioteka grada Beograda, dodeljena trilogiji “Milenijum” Šveđanina Stiga Lašona, u izdanju Čarobne knjige iz Beograda.

Specijalno priznanje “Kocka BGB”, dodeljeno na predlog direktorke Jasmine Ninkov povodom jubileja, dodeljeno je opštini Stari Grad i njenoj predsednici Mirjani Božidarević i opštini Zvezdara i njenom predsedniku Milanu Popoviću.

“Kocka BGB” simbolički predstavlja Biblioteku, a umetnički je rad akademskog vajara Rajka Popivode.

U okviru obeležavanja jubileja, u Galeriji Atrijum predstavljen je deo zbirke iz umetničke kolekcije Biblioteke grada Beograda. Zbirka umetničkih dela počela je da se formira 1987. godine od poklona autora izložbi. Kolekcija danas broji više od 300 slika, crteža, grafika i skulptura kako domaćih, tako i inostranih umetnika. Postavku izložbe čine dela Vladimira Veličkovića, Petra Omčikusa, Dušana Otaševića, Bate Mihajlovića...

Beograd je dobio modernu gradsku biblioteku 11. januara 1931. godine - činom svečanog osvećenja Opštinske biblioteke i Muzeja, a to je bilo čitav vek nakon prve pozajmne Biblioteke varoši Beogradske Gligorija Vozarovića.

Sud Opštine grada postavio je za prvog bibliotekara dr Mariju Ilić, koja je, ugledajući se na principe rada savremenih evropskih i američkih biblioteka, knjige sredila prema decimalnoj klasifikaciji.
Iste godine otvorena je i prva javna dečja biblioteka u Kraljevini Jugoslaviji.

Posle više seoba, Opštinska biblioteka i Muzej su se u maju 1935. godine doselili u zgradu u Ulici kneginje Ljubice 1 (današnju Zmaj Jovinu).
Nemačko bombardovanje 6. aprila 1941. godine nanelo je Biblioteci neprocenjivu kulturnu i materijalnu štetu - od zapaljivih bombi izgoreo je krov i poslednji sprat.

Ipak, Biblioteka grada Beograda nije prekinula rad sa čitaocima.

Posle Drugog svetskog rata, počelo je osnivanje reonskih, kasnije opštinskih biblioteka. Uz novu organizaciju rada, formirana su posebna odeljenja i osnovan stručni centar za biblioteke beogradskog sreza radi stvaranja jedinstvene mreže popularnih biblioteka.

Zakonom o bibliotekama, BGB je 1961. određena za matičnu biblioteku za područje grada Beograda.

Sredinom 60-ih prvi put je objedinjena nabavka za celu mrežu, a svaki dvadeseti Beograđanin bio je član BGB.

Prostorije u Zmaj Jovinoj bile su već pretesne, pa BGB sredinom 70-ih dobija na korišćenje zgradu u Knez Mihailovoj 56 - nekadašnji hotel “Srpska kruna”.

Radovi na uređenju te zgrade potrajali su čitavu deceniju - nova zgrada otvorena je u oktobru 1986.

Otvarajući novu zgradu, pesnikinja Desanka Maksimović rekla je: “Da smo tri veka tražili gde ćemo je staviti, ne bismo joj lepše mesto našli: u pročelje je gleda pesnik Milan Rakić, nedaleko na Kalemegdanu su i Branko Radičević, Vojislav Ilić, Bora Stanković, da ne nabrajamo sve čija će dela vekovati pod krovom ove Biblioteke...”

U međuvremenu, BGB je uvela slobodan pristup knjigama u Opštem pozajmnom odeljenju, dečja odeljenja preuredila su fondove, započet je rad na bibliografiji knjiga o Beogradu, uz izdavačku delatnost i organizovanje književnih programa i izložbi.

Biblioteka grada Beograda postala je prva javna kompjuterizovana pozajmna biblioteka u zemlji.

Devedesetih godina osetno je opao broj upisanih članova i nabavljenih naslova, ali je broj pročitanih knjiga ostao gotovo isti.

Početkom 90-ih počelo je objavljivanje lista “Novine beogradskog čitališta”, a 1997. započeta je revizija Opšteg fonda.

U Knez Mihailovoj ulici počela je da radi i Internet čitaonica, ugrađena je elektronska zaštita fonda u slobodnom pristupu...

Sajt Biblioteke grada Beograda je www.bgb.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)