Mart u Eastern Frontu
Martovski program Eastern Fronta, jedinstvenog klupskog filmsko-muzičkog programa u Beogradu, posvećen je umetnicima koji su bilo kroz muziku, bilo kroz film, slikarstvo ili pisanu reč, podizali nivo svesti savremenika, a u toj širokoj grupi različitih jeretika, hipika i ostalih revolucionara, našli su se i američki komičari i društveni kritičari Bill Hicks i Lenny Bruce, neponovljivi Cheech and Chong, jedan od pionira bit generacije Jack Kerouac, kompozitor John Cage i otac video arta Nam June Paik, pisac, psiholog i futurista Timothy Leary i mnogi drugi bez dlake na jeziku.
Martovski program Eastern Fronta, jedinstvenog klupskog filmsko-muzičkog programa u Beogradu, posvećen je umetnicima koji su bilo kroz muziku, bilo kroz film, slikarstvo ili pisanu reč, podizali nivo svesti savremenika, a u toj širokoj grupi različitih jeretika, hipika i ostalih revolucionara, našli su se i američki komičari i društveni kritičari Bill Hicks i Lenny Bruce, neponovljivi Cheech and Chong, jedan od pionira bit generacije Jack Kerouac, kompozitor John Cage i otac video arta Nam June Paik, pisac, psiholog i futurista Timothy Leary i mnogi drugi bez dlake na jeziku.
Eastern Front počinje martovski filmski program dokumentarcem “Steping Razor - Red X” o misterioznoj smrti rege zvezde Pitera Tosha, koji je zasnovan na dnevniku tog heroja Jamajke i radikalnog političkog aktiviste. Biće prikazan iste večeri i snimak nastupa uživo Gil Scotta Herona, bivšeg “crnog pantera” i fantastičnog muzičara u punoj formi.
“Postoji samo prljava svest, ne i prljave reči”, rekao je svojevremeno Lenny Bruce (1925-1966), sveštenik slobode govora, koji je glavna zvezda dokumentarca Freda Bakera “Lenny Bruce - Without Tears”, priče o usponu i padu tog komičara i trna u oku establišmenta, koji je nepravedno hapšen i proganjan sredinom prošlog veka. Bivši zamenik državnog tužioca u Njujorku izvinio se kasnije zbog učešća u njegovom progonu.
Film o Brusu na programu je 2. marta, kada i “Sun Ra - Space is the Plase”, dok će 3. marta biti moguće videti video snimke Byrds, upoznati Jacka Kerouaca, sveštenika bit generacije koji ima poruke i za današnju omladinu, a uz sve to, Eastern Front prikazuje i snimak unplugged nastupa Boba Dylana koji bi, inače, u junu trebalo da gostuje u Beogradu i još nekoliko gradova u regionu.
“Acapulco Gold - Epic 1970” o hipicima, berbi i švercu marihuane, kao i “Hawkwind - Chaos”, snimak sa turneje te progresivne rok grupe u Engleskoj 1986. godine, na programu su 4. marta, a budući da Eastern Front pauzira petkom i subotom, u nastavku 7. marta, biće prikazan provokativni “Up in Smoke” Cheech and Chonga (Cheech Marin, Tommy Chong), njihov igrani prvenac koji im je doneo kultni status.
Zanimljivo je da je u Južnoj Africi bio zabranjen zbog “mogućeg uticaja na omladinu da puši marihuanu”.
To niskobudžetno ostvarenje, u režiji Loua Adlera, koje je iznenadilo filmsku kritiku, zaradilo je milione (Up in Smoke bio je 12. najuspešniji film u američkim bioskopima 1978. godine, zahvaljujući zaradi od oko 42 miliona dolara) i inicirao seriju nastavaka.
Nedeljni užitak Eastern Fronta pojačaće i “Benjamin Smoke”, beskompromisna priča kao i karakter o kojem je reč.
Među junacima koje Eastern Front predstavlja u martu je i američki stand-up komičar i društveni satiričar William Melvin “Bill” Hicks (1961-1994), čiji je crni humor predstavljao izazov mejnstrim verovanjima, kritikujući najčešće konzumerizam, sve što je veštačko, mediokritete, banalnost medija i popularne kulture i opisujući ih kao sredstva kojima establišment održava ljude “glupim i apatičnim”.
Eastern Front predstavlja i “The Lenny Bruce - Performance Film” - još jednog društvenog kritičara koji uvek ima vremena za još jednu strelu upućenu najkorumpiranijima.
Bruce je bio jedan od najkontroverznijih američkih komičara, a hapšen je bezbroj puta, navodno zbog opscenosti. Film je snimljen za vreme jednog od njegovih poslednjih performansa sredinom 60-ih u San Francisku, na kojem se direktno i osvrnuo na optužbe kojima je bio izložen tokom karijere.
Publika Eastern Fronta imaće priliku da pogleda i “Fritz the Cat”, legendarni crtać o hipicima i mačku koji je voleo sve što vole mladi, a imaće retku priliku da pogledaju i “Chapaqua”, film koji je inspirisao hipi pokret u Americi, uz video snimke “Jefferson Airplane” i “Jimi Hendrix Experience”.
Biće prikazan i film “What Happened to Kerouac?” (režija Richard Lerner & Lewis MacAdams), istraga o ličnoj istoriji i kreativnom procesu Jacka Kerouaca, u kojem se pojavljuje još niz kultnih ličnosti, kao što su Allen Ginsberg, William Burroughs, Charlie Parker, Neal Cassady, Gregory Corso, Carolyn Cassady, Lawrence Ferlinghetti.., a autor muzike je Thelonious Monk.
Program druge sedmice Eastern Fronta u martu završava se filmom “Andy Warhol - The Complete Picture” o kralju pop kulture.
Sredina meseca počinje zapisima “Gil Scott Heron - Live”, pričom o 40 godina borbe tog heroja, kao i “Linton Kwesi Johnson - Live, Paris”, dok je 16. mart rezervisan za sve one proširenog uma, koji će imati priliku da vide kratke filmove čiji su junaci Stan Brakhage, Peter Tscherkassky, Len Lye, Bill Morrison, Joseph Cornel, Patric Bokanowski...
Poseban dan rezervisan je za legendarnog Zappu (200 Motels, Video From Hell, Apostraphe & Overnite Sensation), a 18. marta biće prikazan dokumentarac “Hashish” Daniela Grabnera o marokanskim brdima i proizvodnji psihoaktivne supstance i zarađivanju za život od nje. Isto veče biće i retka prilika da se vidi film “Timothy Leary’s Dead” o guruu koji je mnoge inspirisao.
Dr. Timothy Francis Leary (1920-1996) bio je američki pisac, psiholog, futurista i zagovornik istraživanja psihodeličnih droga, jedna od ikona kontrakulture 60-ih, koji je zapravo najpoznatiji po propovedanju terapeutskih, spiritualnih i emotivnih koristi od LSD-ja.
Eastern Front odaje i počast jednom od najvećih heroja afro-američke populacije Richardu Pryoru, uz snimke njegovog alter ega na Jamajci Petera Tosha.
“The Richard Pryor Show”, kontroverzni komični serijal koji nije bio dugog veka, zapamćen je mnogo duže od mnogih konkurenata iz druge polovine 70-ih, a emitovan je na NBC-ju paralelno sa popularnim TV šou programima na ABC-iju.
Pryorev program bio je mešavina satire, društvenog komentara, kocneptualne komedije, improvizacije, povremeno sa dramskim momentima... Zgrozio je mnoge, koji su se pitali kako je jednoj od najkontroverznijih emisija moglo uopšte da bude dozvoljeno da bude emitovana usred “porodičnih sati” utorkom.
Filmski program Eastern Fronta predstavlja i pionira apstraktnog vizuelnog filma Paula Sharitsa (1943-1993) i njegove “Mandala Films”.
Ljubitelji legendarnih Pink Floyd imaće priliku da pogledaju njihove video snimke između 1966. i 1968. godine, a između ostalog, biće prikazan i koncert Hendrixa u Montereju, “The Legend of Leigh Bowery”, film o monsteru sa žurki, kao i “Artaud - The Fiction Film” o ocu svih vagabundi, francuskom pesniku i geniju ne baš čiste svesti.
Američki arhivista, etnomuzikolog, kolekcionar, autor eksperimentalnog filma, boem i mistik Harry Smith (1923-1991) zvezda je Eastern Fronta 29. marta, a biće prikazani psihodelični filmovi “Oz”, “Heven and Earth” i “Late Superimpositions” tog maga i alhemičara.
Posebna poslastica za kraj meseca biće “The Sound - Cage/Tudor/Kirk” i “Cage” Nam June Paika - anarhija zvuka, imidža i reči. Paik je snimio avangardnog kompozitora Johna Cagea kako izvodi na Harvard skveru u Bostonu svoj čuveni tihi rad “4:33”.
Program Eastern Fronta nalazi se u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org, kao i na blogu www.seecult.org/blogs/easternfront
(SEEcult.org)