Nagrade 13. Sofija festivala
Gran pri 13. Sofija filmskog festivala, koji će 15. marta zatvoriti nemački reditelj Vim Venders (Wim Wenders) - gala projekcijom “Snimanja u Palermu”, dobio je u glavnom takmičarskom programu izraelsko - nemački film “Vikend u Tel Avivu - za mog oca” Drora Zahavija o mladom arapskom bombašu samoubici, dok je najboljim balkanskim filmom proglašen “Moj Marlon i Brando” Huseina Karabeja (Hueseyin Karabey).
Gran pri 13. Sofija filmskog festivala, koji će 15. marta zatvoriti nemački reditelj Vim Venders (Wim Wenders) - gala projekcijom “Snimanja u Palermu”, dobio je u glavnom takmičarskom programu izraelsko - nemački film “Vikend u Tel Avivu - za mog oca” Drora Zahavija o mladom arapskom bombašu samoubici, dok je najboljim balkanskim filmom proglašen “Moj Marlon i Brando” Huseina Karabeja (Hueseyin Karabey).
Međunarodni žiri, kojim je predsedavao mađarski reditelj Janoš Sas (Szasz), a među članovima je bio i mladi srpski reditelj Stefan Arsenijević - nagrađen prošle godine u Sofiji za režiju filma “Ljubav i drugi zločini”, dodelio je Gran pri “Vikendu u Tel Avivu” kao “hrabrom filmu koji se bavi nemogućom ljubavlju duhotivo i humano”.
Specijalna nagrada žirija dodeljena je na sinoćnjoj ceremoniji filmu “Zift” Javora Gurdeva, prvom bugarskom filmu noir, koji je proglašen najboljim u nacionalnoj selekciji, dobio i dok je nagrada za režiju pripala turskom debitantu Jozkanu Alperu (Oscan) za “Jesen”, “snažno, uzbudljivo i emotivno filmsko putovanje od života do smrti”.
Pobednički film Sofije, nagrađen i prošle godine od publike u Moskvi, priča je o mladom Tareku, bivšem talentovanom fudbaleru, a sada pripadniku terorističke grupe koji dolazi u Tel Aviv u samoubilačkoj misiji, ali bomba koju je nosio na sebi ne uspeva da eksplodira na pijaci.
Prinuđen je da provede vikend u gradu, gde upoznaje stariji izraelski par, koji je izgubio sina u ratu, kao i mladu Karen, koja je napustila svoju ultra-ortodoksnu porodicu. Kroz priču o njihovom odnosu, predstavljen je i Tareku do tada nepoznat život izraelskog društva, sa svom lepotom i nasiljem, a sve vreme eksplozivna naprava i dalje je prikačena za njegovo telo i povezana sa mobilnim telefonom. Do kraja vikenda, Tarek
zna da mora da donese životnu odluku šta i kako dalje.
Za Gran pri 13. Sofija festivala, koji podrazumeva novčani iznos od 5.000 evra, a dodeljen je sedmi put, takmičilo se 12 filmova iz Mađarske, Argentine, Bugarske, Turske, Meksika, Rusije, Izraela, Francuske, Rumunije, Španije, Britanije i Nemačke, od kojih je nekoliko koprodukcija.
Među sedam filmova u balkanskoj konkurenciji bila su dva iz Srbije - “Čarlston za Ognjenku” debitanta Uroša Stojanovića i “Turneja” Gorana Markovića, srpski kandidat za Oskara za najbolji strani film.
U trci za nagradu za najbolji film na Balkanu bili su i “Zauvek” Damjana Kozolea iz Slovenije, “Snijeg” sarajevske rediteljke Aide Begić, “Ničiji sin” Arsena Antona Ostojića iz Hrvatske i “Popravka” grčkog reditelja Tanosa Anastopulosa.
Dramatični film “Moj Marlon i Brando”, pobednik u balkanskoj sekciji, kojim je otvoren beogradski Ffestival autorskog filma 2008. godine, zasnovan je na stvarnoj priči o putovanju glumice Ajke Damgači (Ayca) iz Istanbula do iračke granice da bi se srela sa ljubavnikom Hamom Alijem, harizmatičnim iračkim glumcem koga je upoznala tri godine ranije na snimanju filma, a postao je poznat u svojoj zemlji igrajući u iračkoj verziji “Supermena”. Ali šalje Ajki iz svog kurdskog sela ljubavne video zapise snimljene ranije kamerom, a ta video pisma, koja ona gleda ušuškana u Istanbulu, prikazuju i pakleno nasilje koje obuzima Irak.
Žiri FIPRESCI, u kojem je bio i Tonči Valentić iz Hrvatske, dodelio je nagradu filmu “Najsrećnija devojka na svetu” Radua Žudea (Jude), dok je nagrada publike pripala filmu japanskog reditelja Takešija Kitana “Ahil i kornjača”.
Nagrada za najbolji bugarski kratki film pripala je ostvarenju “Tri sestre i Andrej” nagrađivanog tandema Borisa Despodova i Andreja Paunova, dok je žiri za dokumentarni film proglasio najboljim “Rene” Helene Trestikove.
Nagrade za životno delo dobili su britanski glumac, scenarista i TV narator Majkl Pejlin (Michael Palin) i bugarski reditelj Nikola Korabov.
Od 5. marta, u Sofiji su prikazana 262 filma, od kojih sto igranih, 50 dokumentarnih i 112 kratkih, a ugošćeno je više od 200 reditelja, producenata, glumaca, direktora festivala, predstavnika medija i filmskih stručnjaka, među kojima su i mnogi sa Balkana.
Festival će svečano zatvoriti večeras Venders, koji će proglasiti i pobednika takmičenja za najbolju fotografiju na temu “Sofija danas”, a njegov film “Snimanje u Palermu” je i poslužio kao inspiracija za taj konkurs, organizovan u saradnji sa portalom Dnes.bg.
Čuveni nemački reditelj, poznat i kao fotograf, proglasiće pobednika sa suprugom Donatom Venders, a laureat će dobiti vikend za dve osove u Palermu, dok će najbolji radovi biti predstavljeni na specijalnoj izložbi u Filmskoj kući u Sofiji od 16. marta.
U okviru Sofija festivala, održana je i retrospektiva filmova kultnog američkog reditelja Džima Džarmuša (Jim Jarmusch), koji je početkom ove godine bio zvezda Kustendorf festivala na Mokroj Gori reditelja Emira Kusturice, a nije bio među gostima u Sofiji.
Posebna atrakcija 13. Sofija festivala bio je i program dokumentaraca o 12 omiljenih romana bugarskih autora, koji je deo kampanje nacionalne televizije za pospešivanje čitanja domaće književnost.
Održan je i specijalan program “Sofija CineLinks Sarajevo”, podržan od Media programa Evropske komisije, kao zajednička inicijativa Sofija i Sarajevo film festivala (SFF).
Reč je o programu koji promoviše filmove iz zemalja van Evropske unije, a ove godine, osim ruskim i turskih, koji su bili u fokusu, prikazani su i radovi reditelja iz Argentine, Meksika, Irana i Indije.
Program Sofija festivala delom će biti prikazan i u Plovdivu i Burgasu.
Sajt Sofija festivala je www.cinema.bg/sff/2009
(SEEcult.org)
