Nastajanje – nestajanje
Umetnik Slobodan Trajković, prisutan na sceni od početka 80-ih, predstavio se u Galeriji savremene umetnosti u Pančevu izložbom čiji je koncept baziran na procesima nastajanja i nestajanja.
“Prošlost traje u procesu razmišljanja o događajima koji su je formirali, baš kao i sam život koji nastaje tamo gde postoji kao potencijal bez forme ali sa mogućnošću da se sa svojom suštinom fizički objavi kada je to nužno. Na taj način proces nastajanja postaje aktivan, a mi postajemo svesni da je ‘telo’ deljivo u dve celine predstavljajući krajnosti izražene u nastajanju i nestajanju, koje se objedinjuju i slede jedna drugu smenjujući se bez prekida. Njihove promene prepoznajemo u spajanju i razdvajanju, u rašćenju i razjedinjavanju jedinstvenih suština i veličina koje su samo uvod u razumevanje cikličnog kretanja i promeni kvaliteta”, naveo je Trajković u opisu koncepta izložbe “Nastajanje – nestajanje”, otvorene od 22. septembra do 8. oktobra.
Slobodan Trajković, instalacija u Galeriji savremene umetnosti Pančevo, foto: Aleksandrija Ajduković
Razmišljanje o prošlosti, kako je naveo, odvija se u ljudskoj aktivnosti koja nastoji da razjasni stavove koje zauzimamo u odnosu na događaje i našu svest koja se promenila njihovim uticajem.
Slobodan Trajković, Metamorfoza, 2019, hrast, metalna ploča i grane izlivene u bronzi, 38 x 100.5 x 90.5 cm, foto: S. Trajković
“Takva aktivnost se najčešće bavi neizrecivim, prikazujući ga kao neizrecivo, čime nameće pitanje da li se to dešava zbog limitirane moći jezika kojim se služimo i da li se on kao posledica toga predstavlja kao granica našeg sveta. Ako jezik ima tu vrstu određenosti onda je pitanje koje su granice našeg smislenog govora? Da li tada preostaje mogućnost da se suština sveta formira u našoj ‘limitiranoj’ moći mašte, u sposobnosti da imitiramo nama poznate obrasce da bi otkrili nove pomoću kojih bismo izgradili svet u njegovoj celovitosti?”, naveo je Trajković, ukazujući da svaka slika ima moć da prikaže misao koja je pojmovno neshvatljiva, a njihovo nadovezivanje pruža mogućnost otkrivanja unutrašnjeg i spoljašnjeg sveta.
Slobodan Trajković, Objava I, 2019, izlivene grane u bronzi i ručno pravljene čoje sa izvezenim tekstom, 110 x 17o x 35 cm, foto: Aleksandrija Ajduković
Svaka promena načina posmatranja određene pojave podstiče stoga ne samo njeno razumevanje, već i promenu značenja same pojave. Pomoću te uzajamnosti, kontinuiranim radom oblikujemo svoj svet u kome prepoznajemo svoje potrebe i želje, naveo je Trajković, koji živi i radi u Beogradu i Londonu.
Slobodan Trajković, Mlada Bosna, 2020, livene kosti, metalne žice, olovo, drvo, fotografija i svila, 80.5 x 100 x 17 cm, foto: Aleksandrija Ajduković
Trajković je diplomirao i magistrirao na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu, na odseku za slikarstvo 1980. godine. Dobitnik je stipendije Vlade Francuske na Ecole Nationale, Superieure des Beaux Arts u Parizu.
Slobodan Trajković, Nebo, 2019, ručno pravljena i bojana čoja, kamen i grane livene u bronzi, 206 x 105 x 94 cm, foto: S. Trajković
Primarno polje Trajklovićevog istraživanja jeste instalacija, u kojoj ukršta medije: slikarstvo, crtež i skulpturu, fotografiju i video. Od 1980. godine imao je 30 samostalnih izložbi u Srbiji i regionu, kao i u inostranstvu (Pariz, London, Njujork, Venecija, Singapur). Izlagao je na velikom broju tematskih grupnih izložbi i bijenala, u nacionalnim i savremenim muzejima, privatnim galerijama, kao i na međunarodnim filmskim festivalima u Edinburgu, Barseloni, Londonu i Veneciji.
Slobodan Trajković, Alhemija budućnosti, 2019, izlivena grana u bronzi, staklo i papir, foto: Aleksandrija Ajduković
Kao gostujući i redovni profesor, predavač predmeta Multimedija i kao mentor na doktorskim studijama na Univerzitetu Union u Beogradu radio je od 2009. godine, a zatim u La Salle College of Art u Singapuru i na University of East London u Londonu. Istovremeno, istraživanja je upotpunjavao radeći kao kustos i kritičar. Od 2012. godine pisao je i prikaze o izložbama s londonske scene u dnevnim novinama Politika i održavao predavanja o kritičnim područjima u kulturi i umetnosti. Kao profesor na Fakultetu likovnih umetnosti i multimedija organizovao je studentske razmene londonskog i beogradskog univerziteta, kao i obrazovne simpozijume u Nemačkoj, Srbiji, Crnoj Gori i Velikoj Britaniji, ukazujući na kritična mišljenja umetnika, teoretičara i delovanje alternativnih medija kojima se oni koriste.
Slobodan Trajković, Objava, 2020, instalacija, metalna ploča, kamen, izlivena grana u bronzi, zvona i žica, 164 x 224 x 100 cm, foto: Aleksandrija Ajduković
U izdanju Cicera Beograd, objavio je dva zbornika, na srpskom i engleskom, koja su objedinjena zajedničkim imenom “Oličenje tela i Embodiment” (2017). Zbornici su sačinjeni od vizuelnih radova, događaja i tekstova nastalih od 2005. do 2015.
Za dostignuća u vizuelnim umetnostima dobio je više nagrada u zemlji i inostranstvu, među kojima su nagrade za slike na Bijenalu mladih u Rijeci 1985. i na Oktobarskom salonu u Beogradu 1986. Dobitnik je u dva navrata i nagrade na Bijenalu jugoslovenske umetnosti u Njujorku i salonima mladih umetnika u Beogradu, Zrenjaninu, Prištini, Šibeniku. Za dostignuća u vizuelnim umetnostima 2002. dobio je Longinu nagradu Univerziteta u Prištini i Udruženja likovnih umetnika Kosova i Metohije.
Trajkovićevi radovi nalaze se u stalnim postavkama muzeja za savremenu umetnost i u privatnim kolekcijama u zemlji i inostranstvu.
Član je Umetničkog društva Lada, Udruženja likovnih umetnika Srbije (ULUS) i AICA (Međunarodnog udruženja likovnih kritičara).
Izložbu u GSU u Pančevu podržalo je Ministarstvo kulture i informisanja Srbije.
(SEEcult.org)