Omaž Bulajiću na 71. Puli
Pulski filmski festival, u saradnji s Hrvatskim državnim arhivom i Kinotekom, organizuje uoči zvaničnog početka 71. izdanja, od 5. do 9. jula u Kinu Valli, filmski program posvećen reditelju Veljku Bulajiću, velikanu hrvatske i jugoslovenske kinematografije, koji je preminuo u aprilu u 97. godini, a režirao je 14 dugometražnih igranih filmova, dva dokumentarna i dve serije.
Prvi Bulajićev dugometražni igrani film “Vlak bez voznog reda” (1959) dobio je Zlatnu arenu za scenario i bio uvršten u glavni program Filmskog festivala u Kanu. Prikaz naseljavanja stanovnika iz Dalmatinskog zagorja u Vojvodinu nakon Drugog svetskog rata bitno je obeležen neorealizmom.
Bulajić je 1986. godine snimio “Obećanu zemlju” u kojoj problematizuje politiku kolektivizacije, a politički parnjak tim filmovima čini “Uzavreli grad” (Velika zlatna arena) sa analizom fenomena industrijalizacije, od njenih mana do vrlina.
Pravu domaću i svjetsku slavu stekao je svojim ratnim filmovima partizanske tematike: “Kozara” (1962), koja je dobila Veliku zlatnu arenu i Zlatnu medalju na Festivalu u Moskvi – i posebno “Bitka na Neretvi” (1969), nominovana za Oskara u kategoriji stranog filma, inače najskuplji jugoslovenski film ikada snimljen. Bronzanu arenu za režiju dobio je “Čovek kojeg treba ubiti” (1979), fantazijska legenda o samoprozvanom crnogorskom caru Šćepanu Malom iz 18. veka i politički komentar na blokovsku podjelu sveta i zagovaranje trećega, odnosno “nesvrstanog puta”.
Autor je i dokumentarnih filmova “Skopje '63” (1964) i “Titovi memoari” (1980), kao i dve televizijske serije.
Bulajić je dobitnik državne nagrade “Vladimir Nazor” za životno delo i nagrade Zlatni Oktavijan za životno delo Hrvatskog društva filmskih kritičara, dok mu je 2015. izdata monografija "Veljko Bulajić: Vlakom bez voznog reda u povijest filma".
(SEEcult.org)