Priznanje Munitiću, Hrbinu
Filmski kritičar, teoretičar i autor televizijskih emisija Ranko Munitić (1943-2009) ovogodišnji je dobitnik nagrade za životno delo Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma, koji ga je svojevremeno i privukao iz Zagreba u Beograd. U okviru 58. Festivala kratkog metra, koji će biti održan od 30. marta do 3. aprila, u holu Domu omladine biće prikazani neki od antologijskih intervjua Munitić iz serijala “Veče sa zvezdama”, u kojem legende srpskog i jugoslovenskog glumišta govore o karijerama i životnim putevima.
Filmski kritičar, teoretičar i autor televizijskih emisija Ranko Munitić (1943-2009) ovogodišnji je dobitnik nagrade za životno delo Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma, koji ga je svojevremeno i privukao iz Zagreba u Beograd.
U okviru 58. Festivala kratkog metra, koji će biti održan od 30. marta do 3. aprila, u holu Domu omladine biće prikazani neki od antologijskih intervjua Munitić iz serijala “Veče sa zvezdama”, u kojem legende srpskog i jugoslovenskog glumišta govore o karijerama i životnim putevima.
Prema navodima Odbora Festivala kratkog metra, Munitić je, posebno zaslužan za svetsku promociju domaćeg kratkometražnog filma kao autor većih i manjih retrospektiva, posebno “Zagrebačke škole crtanog filma” i “Beogradske škole dokumentarnog filma”.
Kao kritičar, teoretičar i član mnogobrojnih žirija, ostavio je dubok trag u oblikovanju kritičke i teorijske misli, posebno se baveći dokumentarnim i animiranim filmom. Značaj njegovog delovanja prevazilazi današnje granice država nastalih na temeljima Jugoslavije, o čemu svedoče desetine knjiga, televizijskih emisija i dokumentarnih ostvarenja o najznačajnijim umetnicima domaće kinematografije.
Budući istraživači i teoretičari filmskog nasleđa u XX veku, kako je istaknuto, moraće da budu posebno zahvalni Munitiću na sistematskom oblikovanju arhivskog materijala rasutog počasopisima još od ranih 90-ih godina prošlog veka.
Sa osećanjem za nesporne vrednosti u sferi filmske misli Munitić je kao vredno zaveštanje ostavio rukopis knjige “Pitanje filmske kritike” koja će u integralnom obliku biti objavljena u monografiji koja po tradiciji prati nagradu za životno delo, a priredio ju je Vladimir Lazarević.
“Budućim generacijama filmskih kritičara, novinara, bioskopske i televizijske publike, ostaju i izuzetno vredni intervjui sa glumcima i rediteljima rađenim za televizije Beograd, Novi Sad i Dunav film. Istorijski i kulturološki značaj tih ostvarenja, kao i objavljenih tekstova, vremenom dobija sve veći značaj, jer je Munitićev opus neprocenjivo blago naše kulture, a njegov rad može da se poredi samo sa dugogodišnjim istraživanjima specijalizovanih instituta i arhiva”, saopštili su organizatori 58. Festivala kratkog metra, koji će biti održan u DOB-u, DKC-u i Muzeju Jugoslovenske kinoteke.
Publika Festivala moći će u holu DOB-a da poseti “kutak Ranka Munitića” i pogleda njegove intervjue sa Miodragom Petrovićem Čkaljom, Radetom Markovićem, Bogdanom Diklićem, Batom Živojinovićem, Draganom Nikolićem, Milenom Dravić, Aleksandrom Berčekom, Mirom Banjac i Radmilom Živković.
Umetnički direktor Festivala kratkog metra Janko Baljak istakao je da Munitić nije pristajao na nacionalne kulturne modele, a u inat nacionalistima, sebe je u javnosti zvao “Hrbinom”, naročito turobnih 90-ih, u vreme raspada Jugoslavije, kada su ga se po potrebi odricali ili svojatali i u Hrvatskoj i Srbiji.
Munitić je iznenada preminuo krajem marta 2009. u Beogradu, u 66. godini, a na 56. Festivalu kratkog metra trebalo je da predstavi zbornik o animaciji, koji je napisao sa profesorom Rastkom Ćirićem.
Rođen 1943. godine u Zagrebu, detinjstvo je proveo u Trogiru, a još u vreme studija istorije umetnosti na zagrebačkom Filozofskom fakultetu počeo je da se bavi kritikom, napisavši prvi profesionalni tekst 1962.
Kao scenarista se prvi put pojavio filmom “Putujući kino” (1964), a osim za niz animiranih ostvarenja, napisao je i scenario za čuveni dugometražni igrani film “Oficir s ružom" (1987) Dejana Šoraka.
Od početka 70-ih živeo je u Beogradu, gde je prvi put došao 1963. godine, upravo na Festival dokumentarnog i kratkog filma.
Munitić je autor niza knjiga i publikacija, među kojima su “Filmski neprijatelji” i “Filmski prijatelji”, “Pola veka filmske animacije u Srbiji”, "Dokumentarni film - da ili ne?", “Fantastika na ekranu”, “14444 kritičarska dana”, “Jugoslovenski filmski slučaj”, kao i serijala “Čudovišta koja smo voleli”, posvećenog legendarnim ličnostima iz mitova, bajki, horora, naučne fantastike…
Posebno je bio posvećen stripu, a suštinu i tajne tog oblika stvaralaštva opisao je, između ostalog, i u knjizi “Deveta umetnost, strip”, koja sadrži i hronoantologiju.
Munitić je bio i suosnivač niza festivala i filmskih događaja, a bio je i član žirija na dvadesetak festivala kratkog i animiranog filma širom sveta, kao i velikih izložbi, poput međunarodnog Salona stripa u beogradskom Studentskom kulturnom centru.
Govorio je da nema nikoga iza sebe i da nikada nije imao ni stranku, ni instituciju, već “samo svoje ime, prezime, obraz i savest”.
Umetnost je svojevremeno definisao kao aspirin: “Pri ruci je ako hoćeš, ako nećeš ništa, a ako ga uzmeš, može da ti pomogne, a škoditi neće sigurno”.
(SEEcult.org)
