Sećanja na Kiša u Ljubljani

Srpski kulturni centar “Danilo Kiš” u Ljubljani organizuje 14. septembra projekciju filma Dragomira Zupanca posvećenog tom velikom piscu, koji iz sadašnje vremenske perspektive i novog ugla sagledava život i ostavštinu za srpsku, evropsku i svetsku književnost jednog od najznačajnijih stvaralaca druge polovine 20. veka.

Srpski kulturni centar “Danilo Kiš” u Ljubljani organizuje 14. septembra projekciju filma Dragomira Zupanca posvećenog tom velikom piscu, koji iz sadašnje vremenske perspektive i novog ugla sagledava život i ostavštinu za srpsku, evropsku i svetsku književnost jednog od najznačajnijih stvaralaca druge polovine 20. veka.

Televizijski film “Danilo Kiš: Uspomene, sećanja” biće prikazan u Kiberpipi, uz razgovor sa autoroom koji će voditi prof. dr Svetlana Slapšak, direktorka Srpskog kulturnog centra “Danilo Kiš”.

Osnovu filma čine iskazi prijatelja, savremenika, poznavalaca njegovih dela raznih generacija, pisci sa kojima se Kiš susretao prilikom boravka u Francuskoj, na putovanjima i književnim manifestacijama, izdavači i prevodioci.

Iskazima i odlomcima iz intervjua sa piscem, sačuvanim u Programskom arhivu RTS-a, osvetljava se lik tog izuzetnog pisca koji je uticao na mnoge kulture, stvaraoce i sve koji su zainteresovani za umetnost i humanost.

Film “Danilo Kiš, uspomene, sećanja” premijerno je prikazan u Beogradu u oktobru prošle godine, uoči navršene dve decenije od smrti tog svetski uglednog srpskog pisca.

U beogradski i novosadski krug Kišovih prijatelja i poznavaoca spadaju: Predrag Čudić, Filip David, Ibrahim Hadžić, Božo Koprivica, Aleksandar Mandić, Miloš i Vukašin Stambolić, Oto Tolnaj, Laslo Vegel, Vida Ognjenović. Sa Mirom Glavurtićem i Mirkom Kovačem, zajedno sa Borislavom Pekićem i Davidom, osnovali su grupu istomišljenika. O tom vremenu svedoče Kovač i Filip David.

Kišovi francuski prijatelji i poštovaoci su Stanko Cerović, bračni par Termačić, Dado Đurić, Ljuba Popović, Jagoda Bujić, Vladimir Veličković, Bernar Anri Levi, Antonjin Lim, Gi Skarpeta, a tu su i mađarski pisci: Peter Esterhazi, Đerđ Konrad, čije su izjave dobijene zahvaljujući Laslu Vegelu i TV stanici “Dunav” iz Budimpešte.

Dostupne su bile i Kajoko Jamasaki i Ajaku Oko, koje su na japanski jezik prevele njegove knjige “Bašta, pepeo” i “Peščanik”, a film je protkan odlomcima iz proze Danila Kiša, koje izgovara glumac Miki Manojlović - jedan za srpsku i isti taj za francusku verziju teksta.

Iskazima i odlomcima iz intervjua sa piscem, sačuvanim u Programskom arhivu Radio-televizije Srbije “Teleskopija” Bore Krivokapića, uveden je “živ” pisac u film, a insertom iz “Golog života” prikazan je poslednji Kišov medijski nastup, u tom filmu Aleksandra Mandića.

Sačuvani su i iskazi Suzan Sontag i Josifa Brodskog, kao i mlađih pisaca iz više evropskih zemalja, okupljenih na simpozijumu posvećenom Kišu u beogradskom Centru za kulturnu dekontaminaciju (CZKD) 2005.

Kiš je rođen u Subotici, 22. februara 1935. godine, od oca Eduarda Kiša, mađarskog Jevrejina koji je promenio izvorno prezime Kon, i majke Milice Dragićević, Crnogorke. Umro je u Parizu 15. oktobra 1989. godine i po pravoslavnom obredu sahranjen u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Sabrana dela Danila Kiša u 14 tomova i sa 19 naslova objavljena su 1995. godine i prevedena na sve značajnije svetske jezike, a “Spomenicu Danila Kiša - povodom sedamdesetogodišnjice rođenja”, koju je uredio akademik Predrag Palavestra, izdala je Srpska akademija nauka i umetnosti (SANU) 2005.

(SEEcult.org)