Slikari na filmu
Muzej Jugoslovenske kinoteke prikazuje od 6. do 9. aprila ciklus posvećen slikarima na filmu, a među glavnim protagonistima su Mikelanđelo, El Greko, Rembrant, Goja, Van Gog, Pikaso, Modiljani…
Ciklus “Slikari na filmu” počinje sovjetskim filmom “Andrej Rubljov” (1966) Andreja Tarkovskog i američko-italijanskim biografskim ostvarenjem “Agonija i ekstaza” (1965) Kerola Rida (Carol Reed) o Mikelanđelu i problemima sa kojima se suočio oslikavajući Sikstinsku kapelu.
Biće prikazani i filmovi “U senci inkvizicije” (1966) Lučiana Salćea (Luciano Salce) o El Greku, “Rembrant” (1942) Hansa Štajnhofa (Steinhoff), “Goja” (1971) Konarda Volfa (Wolf), čiji je koproducent bila i bivša Jugoslavija, a jednu od glavnih uloga igrala je Olivera Katarina. Publika Muzeja Jugoslovenske kinoteke videće i kratki dokumentarni francuski film o Vinsentu van Gogu (1948) Alena Renea (Alain Resnais), kome je posvećen i američki “Žeđ za životom” (1956) Vinsenta Minelija (Vincente Minnelli) i Džordža Kjukora (George Cukor) s Kirkom Daglasom (Douglas) i Entonijem Kvinom (Anthony Quinn) u ulogama Van Goga i Pola Gogena.
Čarlton Heston kao Mikelanđelo
U završnici ciklusa 9. aprila biće prikazan kratki Reneov film “Gernika” (1950), kao i francuski dokumentarac “Tajna Pikaso” (1956) Anri-Žorža Kluzoa (Henri-Georges Clouzot), te francusko-italijanski “Monparans 19” (1958) Žaka Bekera (Jacques Becker) o poslednjim danima italijanskog slikara Amadea Modiljanija, koga igra Žerar Filip (Gérard Philipe).
Tajna Pikaso
Stvaralački dodiri dve umetnosti, kako je navela Una Čolić u programu Kinoteke, ogledaju su i u filmovima koji čine temelјe istorije filma, kao što je “Andaluzijski pas” za koji su Dali i Bunjuel pisali scenario, ili “Nosferatu” (1922) Fridriha Vilhelma Murnaua, u kojem je primetna veza sa austrijskim ekspresionistom Oskarom Kokoškom. U filmovima Žana Renoara, bez obzira što se slikarstvo zbog prezentacije slika u nizu najviše približilo poimanju filma, oseća se nastojanje da filmski prizor izgleda poput slike. U filmu “Une partie de campagne” (1936) gledalac ispod filmske slike vidi onu drugu - platna Renoarovog oca - Ogista Renoara, jednog od najvećih slikara XIX veka. Iako se kubizam opirao fotografskom prikazivanju zbilјe, u Trifoovom filmu “Žil i Džim” likovno je, figurom i prirodom, pa makar i mrtvom, “prisutan” Pablo Pikaso sa platnima: “Arlequin et sa compagne” (1905), “Nature morte sur fond vert” (1914), “Les amant” (1923), “Mere et enfant” (1923), “Arlequin assis” (1923)...
Erik Romero je govorio da je svet poput umetničke slike, a da je dužnost filma da otkrije njegovu lepotu - likovnu lepotu.
Film i formalno i sadržinski sažima ostale umetnosti. U filmu “Majka i sin” (1997) Aleksandra Sokurova očigledan je uticaj jednog od najvažnijih predstvanika romantizma u Nemačkoj Kaspara Fridriha Davida, a Viktor Erise u filmu “Duh košnice” (1973) likovno evocira na holandskog baroknog slikara XVII veka Jana Vermera. Pjer Paolo Pazolini je u filmovima “La Ricotta” (1962), “Mamma Roma” (1962), “Il Vangelo secondo Matteo” (1964), “El decamerón” (1971) pod vidnim je uticajem srednjovekovne umetnosti.
Sajt kinoteke je kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
