Atrakcije 4. Kustendorfa

Međunarodni filmski i muzički festival Kustendorf u Drvengradu na Mokroj Gori, čiji je osnivač Emir Kusturica, ponovo će okupiti od 5. do 11. januara mlade filmske stvaraoce i velikane savremenog autorskog filma, a među zvezdama su iranski režiser Abas Kjarostami, češki stogodišnji autor i profesor Otakar Vavra i glumac Gael Garsija Bernal.

Međunarodni filmski i muzički festival Kustendorf u Drvengradu na Mokroj Gori, čiji je osnivač Emir Kusturica, ponovo će okupiti od 5. do 11. januara mlade filmske stvaraoce i velikane savremenog autorskog filma, a među zvezdama su iranski režiser Abas Kjarostami, češki stogodišnji autor i profesor Otakar Vavra i glumac Gael Garsija Bernal.

Za učešće u takmičarskom programu za Zlatno, Srebrno i Bronzano jaje konkurisalo je više od 400 filmova mladih filmskih autora i studenata filmskih škola iz čitavog sveta, a odabrano je 20 ostvarenja iz Bugarske, Italije, Libana, Makedonije, Poljske, SAD, Slovačke, Srbije, Turske, Hrvatske, Švajcarske i Švedske.

I ove godine filmove je odabrala Dunja Kusturica, a prema navodima organizatora, raznolikost njihovih tema i aktuelnost, kao i zavidan kvalitet odabranih filmova, obećavaju uzbudljivo i neizvesno nadmetanje.

Reč je o 13 kratkih igranih filmova, pet dokumentarnih, jednom animiranom i jednom srednjometražnom filmu, koje će oceniti žiri koji čine Vensan Maraval, producent i jedan od osnivača kompanije Wild Bunć, producent i profesor na Univerzitetu Kolumbija Ričard Brik i prof. dr Iva Draškić Vićanović.

Među filmovima u konkurenciji je pet iz Srbije - “Živan Pujić Džimi” Ognjena Glavonića, “Zlatna igla” Ognjena Isailovića, nagrađivani “Ja već jesam sve ono što želim da imam” Daneta Komljena, “Polazak” Gorana Stankovića i “Četvrtak” Nikole Ljuce.

U konkurenciji je i pet filmova iz Poljske - “Kroz staklo” (Igor Hojna), “Medeni mesec” (Gregor Kraivec), “O Bože, dragi Bože” (Julija Poplavska), “Sutra ću otići” (Julija Kolberger) i “Šapat” (Lešek Korusjevič), a takmiče se i “Veo” (Omer Čačan) iz Turske, hrvatski “Goli sati” (Igor Bezinović) i “Miramare” (Mihaela Miler) iz Hrvatske/Švajcarske, “Druga porodica” (Alberto Dal’Ara) iz Italije, “Zajednički život” (Renata Gabrijelska), “Kuan” (Karzan Kader) iz Švedske, “Peta kolona” (Vatče Bulgurdžijan) iz Libana, “Maslačak” (Igor Hristov) iz Bugarske/Makedonije, “Hvala, dobro” (Matjaš Prikler) iz Slovačke i “Šansa” (Karpunina Sonja) iz Rusije.

Kustendorf od ove godine uvodi i nagradu za najbolju kameru "Vilko Filać" koju će dodeliti Mišel Amatje, svetski poznat direktor fotografije.

Retrospektivni program 4. Kustendorfa posvećen je jednom od najznačajnijih filmskih autora današnjice, iranskom režiseru Abasu Kjarostamiju koji će održati i nekoliko radionica.

U okviru programa “Retrospektiva velikana”, koji je prošle godine bio posvećen američkom glumcu Džoniju Depu, a prethodno režiserima Džimu Džarmušu i Nikiti Mihalkovu, biće prikazani Kjarostamijevi filmovi “Gde je kuća moga prijatelja?” (1987), “Krupni plan” (1990), “Kroz maslinjake” (1994) i “Ukus trešanja”, dobitnik Zlatne palme u Kanu 1997. godine.

Kjarostami je bio i gost FEST-a u Beogradu pre pet godina, a mladim autorima na Kustendorfu, kako je rekao Kusturica, pokazaće da film može da bude i zabava i umetničko delo.

Kusturica je istakao nedavno na konferenciji za novinare i da je Kjarostami jedan od najznačajnijih živih autora, koji u današnjem savremenom filmu, koji trpi udarce zbog promene forme, uspeva da okupi veliki broj gledalaca pre svega insistiranjem na metafori.

Najnoviji Kjarostamijev film “Overena kopija” biće prikazan u programu “Savremene tendencije”, koji predstavlja neke od najboljih filmova prošlogodišnje produkcije i njihove autore - goste festivala, koji će održati radionice.

Najavljen je i film “Varljivo sunce 2 - Egzodus” slavnog i nagrađivanog ruskog režisera Nikite Mihalkova, koji je drugi put gost Kustendorfa, zatim norveški film “Nemirna voda” Erika Popea, te “Pismo Eliji” - svojevrstan omaž kultnom režiseru Eliji Kazanu, koji su režirali Martin Skorseze i Kent Džouns.

U tom programu su i dva češka filma - “Češki mir” mladih režisera Filipa Remunde i Vita Klusaka, kao i češki kandidat za najbolji strani film na 83. dodeli Oskara, “Kavasakijeva ruža” Jana Hrebejka.

Glumac Gael Garsija Bernal, koji je i jedan od desetoro reditelja okupljenih oko filma “Revolucija”, prikazanog na šestoj “Slobodnoj zoni” u Beogradu, daće poseban pečat tom programu, upoznajući publiku sa temom meksičke revolucije i njenim posledicama sto godina kasnije. Kusturica je najavio, inače, da bi snimanje svog filma “Pančo Vilja”, posvećenog jednom od predvodnika meksičke revolucije, trebalo da započne ove godine.

Prateći program 4. Kustendorfa podsetiće na neka od najvažnijih filmskih ostvarenja prošlih vremena, a specijalni gost biće legendarni češki autor Otokar Vavra, koji je bio profesor i Kusturici, Jiržiju Menclu, Milošu Formanu...

Osim radionice, na kojoj će govoriti o svom radu, uz pomoć supruge i asistentkinje Jitke Nemcove, Vavra će se predstaviti i svojim kultnim filmovima “Romansa za trubu” (1966) i “Čekić za veštice” (1969).

Prateći program 4. Kustendorfa obuhvata i projekciju restaurisane kopije filma "Rim" (1972) Federika Felinija, povodom koje će Kusturica održati master klas.

Biće prikazan i američki filmski hit "Istočno od raja" Elije Kazana, te poslednji dokumentarac Borisa Mitića "Doviđenja, kako ste" (2009) i film “Marilena iz P7” rumunskog reditelja Kristijana Nemeskua.

Kustendorfski noćni život, nakon projekcija i radionica, dopuniće i muzički program, a nastupiće: Ngoma Afrika bend iz Tanzanije, Manuška orkestra iz Francuske, legenda sola, fanka i roka Andre Vilijams iz SAD, koji je na kraćoj turneji u Srbiji, te norveški sastav Farmers Market, koji svira balkansku muziku, virtuoz na harmonici Zoran Paunović i originalna srpska muzička atrakcija, sastav Beogradski sindikat.

Ove godine neće biti “parastosa” američkom blokbasteru “Umri muški”, koji je “sahranjen” na prvom Kustendorfu, ali je Kusturica najavio, između ostalog, veliki vatromet, kao i rekonstruisani ambijent zime iz Felinijevog “Amarkorda”.

Budžet 4. Kustendorfa, kako je rečeno, iznosi 25 miliona dinara, a kao i do sada, organizuje ga “Rasta International”, uz podršku Ministarstva kulture Srbije.

Ministarstvo kulture, prema rečima ministra Nebojše Bradića, podržava Kustendorf jer na najbolji način afirmiše i najbolje i najmlađe autore. U saradnji sa Kusturičinim festivalom, u okviru “Godine knjige i jezika”, biće otvorena i kuća pisaca namenjena dramskim stvaraocima i scenaristima.

Svi strani autori kojima je srpska literatura podsticaj za televizijsku ili filmsku adaptaciju, ili inspiracija za originalno delo, moći će da konkurišu za jednomesečni boravak u Konaku za scenariste i dramske pisce.

Kustendorf će uputiti poziv mladim scenaristima i dramskim piscima da
stvaralačku pažnju posvete delu Ive Andrića, budući da je 2011. godina posvećena obeležavanju 50-godišnjice dodele Nobelove nagrade za književnost Andriću.

Na Kustendorfu 2012. godine biće predstavljeni najbolji radovi, u okviru posebne smotre scenarističkih ostvarenja.

Početkom 2010. godine, na trećem Kustendorfu, glavna zvezda bio je američki glumac Džoni Dep, a gostovali su i Fatih Akin, Pavel Lungin, Elija Sulejman i Asgar Farhadi.

Depu je otkrivena i bista, uz trubače, vatromet i pomamu obožavalaca tog popularnog glumca, koji je nazvao Kusturicu “bratom” i jednim od retkih reditelja koji omogućavaju da se održi prava umetnost.

Kusturica je uručio Depu specijalnu "Nagradu za sve buduće filmove", a festival je zvanično proglasio otvorenim ministar Nebojša Bradić, koji je skrenuo pažnju na autorske filmove naspram komercijalnih mega-hitova, kao i na vrednost kinematografija malih naroda i zemalja, ocenjujući da i Srbija u tom smislu ima značajno mesto.

Žiri trećeg Kustendorfa, kojim je predsedavala iranska strip autorka i korediteljka nagrađivanog “Persepolisa” Marđan Satrapi (Marjane), dodelio je Zlatno jaje francusko-izraelskom kratkom filmu “Izgubljeni raj”, čiji su autori Mihal Brežis i Oded Binun (Binnun). Srebrno jaje pripalo je českom filmu “Baba” Zuzane Kirhnerove Špidlove, a Bronzano filmu “Lernavan” Marat Sargsijan iz Litvanije, koji je osvojio i nagradu novinarskog žirija.

Žirijem prvog Kustendorfa predsedavao je Peter Handke, dok je 2009. na čelu žirija bila srpska glumica Anica Dobra.

Kustendorf je specifičan po odsustvu reklama i marketinga, a Ministarstvo kulture Srbije pomaže ga od osnivanja.

Prvi Kustendorf prikazao je 2008. studentske filmove iz 12 zemalja, a glavna zvezda bio je ruski reditelj Nikita Mihalkov, koji ga je i otvorio, dok je zvezda Kustendorfa 2009. godine bio kultni američki filmski autor Džim Džarmuš (Jim Jarmusch).

Sajt Kustendorfa je www.kustendorf-filmandmusicfestival.org, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)