Erotski diskurs u umetnosti
Tematska retrospektiva Ljubomira Šimunića u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu predstavlja od 21. decembra do kraja februara izabrane eksperimentalne osmomilimetarske filmove, polaroide i crno-bele fotografije koji su temom ili sadržajem orijentisani prema erotici.
Deklarisani erotoman i voajer, sledbenik seksualne revolucije 1960-ih, Šimunić je kao nijedan drugi domaći umetnik, kontinuirano, intrigantno i provokativno, stilski osobeno, razvijao erotski diskurs u umetnosti dovodeći ga na samu granicu legitimne erotske kulture, naveo je MSUB povodom izložbe “Tajni život beogradske periferije. Filmovi i fotografije 1973-2012”, čiji je kustos Dejan Sretenović.
Šimunić se formalno pridržavao pravila erotskog kôda reprezentacije koje počiva ne premisi neeksplicitnog prikazivanja seksualnog uživanja, ali je lukavim i krivudavim kretnjama u tom prostoru uspevao da otkrije druga lica erosa i doprinese taktičkom pomeranju, ako ne i preokretu u umetničkom prikazivanju seksualnosti kod nas. Poput velikog kritičara nevinog govora o seksu Žorža Bataja, Šimunić demonstrira uverenje da je eros na delu samo tamo gde se iskazuje kao prekršaj ili subverzija zakona i poretka, odnosno tamo gde ništi razlike u ukusima koje odvajaju uzvišeno od banalnog, normalno od perverznog, estetsko od obscenog, itd.
Sintagma “tajni život beogradske periferije” nije samo aluzija na tzv. “zabranjena uživanja” koja se svakodnevno odvijaju izvan područja normativizovane i instrumentalizovane seksualnosti, već i objava konstitucije posve ličnog, estetski rafiniranog, erotskog sveta koji poziva na oslobađanje potisnutog libida i seksualnu emancipaciju.
Rođen 1942. u Beogradu, Šimunić je upisao Fakultet dramskih umetnosti 1971. godine, kada je kupio i prvu filmsku kameru i započeo rad na eksperimentalnom filmu.
Šimunić je počeo da se bavi fotografijom sredinom 1970-ih, paraleno sa filmom, radeći foto-aparatom Polaroid SX-70 koji je prvi koristio u Beogradu. Polaroidi, uglavnom erotskog karaktera, bili su smešteni u crne svilene albume, a taj prvi opus nosio je naziv “Svilena vremena”. Krajem 70-ih započeo je rad u oblasti crno-bele fotografije koji rezultira erotskim ciklusima “Tajni život beogradske periferije”, “Beograd danju i noću”, “Foto-priče” i “Prljavi snovi”.
Fotografije iz tih ciklusa takođe su bile smeštene u svilene albume u čijim su džepovima bili pohranjeni komadi donjeg veša (vlasništvo modela), bočice sa mirisom i kasete sa odgovarajućom muzikom. Ti albumi nisu nikada bili javno izloženi, već su bili dostupni samo uskom broju prijatelja.
Rad na velikom ciklusu fotografija “Family Album” započeo je 1980. godine. Taj serijal nije nikada u celosti izložen, a jedan njegov deo, rađen soft-filterom u duhu piktorijalizma, posvećen je Alfredu Štiglicu.
Poslednji ciklus fotografija na negativ kolor-filmu nosi naziv “U potrazi za izgubljenim slikama detinjstva” i rađen je za vreme bombardovanja 1999. godine.
Rad sa digitalnom tehnologijom promenio je karakter Šimunićevih fotografija i u tom periodu, počev od 2000. godine, nastaju ciklusi “Potraga za nogama frizerke Nade”, “Vue de la fenetre” (posvećen Anriju Matisu) i “Psychodelict Stairway” (posvećen Alfredu Hičkoku), kao i serijal “The Night”, “The Adventure” i “The Eclipse”, posvećen istoimenim filmovima Mikelanđela Antonionija.
Šimunić je na Festivalu mladog filma u francuskom gradu Ijersu 1979. dobio Gran pri kritike za trilogiju filmova “Pression”, “Gerdy zločesta vještica” i “Šta Slavicu očekuje u životu”. Njegovim filmovima je 2009. godine bio posvećen program “Eksperimentalni forum” Filmskog festivala u Solunu.
Izlagao je na brojnim samostalnim i kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu i dobitnik je više pohvala i nagrada, među kojima je i Zlatna medalja FIAP-a za 1996. godinu.
Bio je saradnik kultnog beogradskog časopisa “Izgled”.
Izložba u Salonu MSUB biće otvorena do 24. februara 2013.
(SEEcult.org)
