Hrvatskim programom otvoren Queer New York festival
Međunarodni umetnički festival Queer New York (QNYIAF), čiji je kustos Zvonimir Dobrović, otvoren je u Njujorku video instalacijom “Od 5 do 95” Arijane Lekić Fridrih i hrvatsko-argentinskom koprodukcijom “Yira yira”, čime udruženje Domino iz Zagreba nastavlja saradnju sa američkim pozorištima.
U video instalaciji “Od 5 do 95” umetnica dokumentuje priče i iskustva devojčica, devojaka i žena koje progovaraju o tome kako je biti žena u Hrvatskoj, te o razlikama prema životima njihovih majki, baka i prabaka. Polazište umetničkog projekta je želja za javnim međugeneracijskim dijalogom u konzervativnom društvu – kao što je hrvatsko. Argentinsko-hrvatska koprodukcija “Yira, Yira” u režiji Nataše Rajković i Brune Isakovića, istražuje život argentinskih seksualnih radnika i radnica.
Program QNYIAF obuhvata i plesnu predstavu Mie Zalukar i Brune Isakovića “Kill B.”, inspirisanu popularnim filmom Kventina Tarantina, ali iz nešto drugačije perspektive. Mija Zalukar i Isaković stvaraju performativnu analizu vlastitog dugoročnog profesionalnog odnosa, propitujući hijerarhijske strukture unutar procesa stvaranja pozorišta i moćnu dinamiku između dvoje, barem u teoriji, ravnopravnih partnera.
“Kill Bill” je film o ženskoj protagonistkinji, no zapravo lišenoj bilo kakvih obeležja, osim vizuelnih, koji bi je činili ženom. Štaviše, Mladenka ima više zajedničkog sa žanrovskim vesternima ili borilačkim filmovima, vizijom muškog režijskog oka. Mia Zalukar i Isaković, prema navodima Domina, ne kritikuju nužno taj princip, ali ga analiziraju, puneći jasne i prepoznatljive vizuelne reference svojim vlastitim pitanjima i problemima u stvaranju, posebno se usredsređujući na specifičan odnos plesačice i koreografa kao poligon večnog pregovaranja, nesvesnog patronizovanja i borbe za vlastiti glas unutar kompleksnog intimno-poslovnog stvaralačkog procesa.
Foto: Hrvoje Zalugar
QNYIAF propituje tradicionalne definicije i razumevanje queera kroz umetničke prakse, koncepte i/ili forme. Polazišna tačka na kojoj se gradi umetnička platforma tog festivala kreće od ideje queera kao mesta izvan norme, te činjenice da pomenuta norma zavisi od geografskog, društvenog i političkog konteksta.
Prema navodima Domina, takav dugogodišnji angažman queer umetnosti i festivalskog programa te organizacije, poznate i po festivalu Perforacije u Hrvatskoj, snažan je i glasan odgovor na re-tradicionalizaciju umetnosti i društva koja se događa u Istočnoj Evropi poslednjih nekoliko godina.
U nastavku programa Queer New Yorka, Zvonimir Dobrović, osnivač i umetnički direktor festival Queer Zagreb i Perforacije, predstavlja u njujorškom Skirbolu međunarodno priznate umetnike kao što su: Clayton Lee iz Toronta, Tiziano Cruz iz Argentine, Wagner Schwartz iz Francuske/Brazila, te u završnici 17. februara internacionalna trupu Raimund Hoghe s poslednjom predstavom “An Evening with Raimund”, posvećenu nedavno preminulom, svetski poznatom koreografu Raimundu Hogheu.
*Naslovna fotografija: Yira yira - Silvija Dogan
(SEEcult.org)
