Ko su partizanke danas?
Kustoski kolektiv Što, kako i za koga/WHW predstavlja od 11. decembra u Galeriji Nova u Zagrebu grupnu izložbu dvadesetak hrvatskih i stranih umetnika i kolektiva, koja se bavi nasleđem antifašističkog i drugih emancipatorskih otpora, postavljajući iz savremene perspektive pitanje: "Ko su partizanke danas?"
Izložba “Otvoriću vrata ravno, ravno u vatru”, nazvana stihom pesme 25. svibanj (1978) pesnikinje, glumice i anarhistkinje Katerine Gogou (1940-1993), polazi od figure partizanke u isprepletenim povestima antifašističkih borbi u Jugoslaviji i Grčkoj i posleratnim konstelacijama Hladnog rata, saopštio je WHW, koji tu izložbu realizuje u saradnji s kustoskinjom iLianom Fokianaki i atinskom galerijom State of Concept Athens, gde je prvobitno i prikazana u proleće 2019. Nastojeći da iz savremene perspektive promisli nasleđe antifašističkog i drugih oblika emancipatorskih otpora, zagrebačka verzija izložbe proširena je učešćem nekoliko lokalnih umetničkih i aktivističkih pozicija koje te teme angažovano istražuju.
Marta Popivoda i Ana Vujanović, Bodyscapes
Na izložbi učestrvuju: Marwa Arsanios, Barbara Blasin i Ana Lovreković, Lela Čermak, Alinta Dimitriou, Dora Economou, Vlatka Horvat, Yota Ioannidou, Sanja Iveković, Adela Jušić, Rajkamal Kahlon, Gülsün Karamustafa, Davor Konjikušić, MAZ DISTRO, Mujeres Públicas, Marta Popivoda i Ana Vujanović, Theo Prodromidis i Želimir Žilnik.
Sanja Iveković, performans Whether We Were Brave, 2019, State of Concept, Atina, foto: Alexandra Masmanidi
Izložba nastaje na pozadini društvenog pejsaža složenih jugoslovensko-grčkih odnosa smeštenih u slične, ali istorijski različite političke pozicije na evropskoj polu-periferiji, čije su povesti antifašističkog otpora vođene i inspirisane komunističkim idejama otišle u neočekivanim smerovima. U obe zemlje, kako su navele kustoskinje, recentna repatrijarhalizacija društva tek je jedna od mnogih nuspojava političkih kriza povezanih s vazalskom pozicijom unutar Evropske unije koja za posledicu ima ukidanje radničkih prava, pauperizaciju, porast rasizma i fašizma.
U nastojanju da združi različite glasove i pristupe koji se opiru trenutnim uslovima retradicionalizacije, nametanja patrijarhata i devastirajućeg kapitalističkog rasta, izložba se dotiče ključnog pitanja: "Ko su partizanke danas?"
Vlatka Horvat, Zakletve i partizanske pjesme po sjećanju, 2002.
Uoči zvaničnog otvaranja, 10. decembra u Galeriji Nova Davor Konjikušić održaće predavanje “Crveno svetlo: Jugoslovenska partizanska fotografija i društveni pokret”, zasnovano na njegovoj istoimenoj knjizi, koja nudi uvid u ulogu fotografije, važnost i načine na koje se koristila u sklopu Narodno-oslobodilačke borbe (NOB) u Drugom svetskom ratu.
Davor Konjikušić, Crveno svjetlo
Takođe, najavljena je projekcija video rada “Ko se boji ideologije?” (2. deo, 2019) Marwe Arsanios, uz uvod umetnice koja je dokumentovala dokumentirala gerilu u planinama Kurdistana, žene u rožavskom selu Jinvar i zadrugu u dolini Beka pored sirijske granice. Video se bavi političkim pitanjima koja proizlaze iz eko-feminističkih eksperimenata koje provode žene u ratom razorenim mestima.
Marwa Arsanios, Ko se boji ideologije, 1. deo, 2017.
Za 11. decembar najavljena je prezentacija projekta “Nepoznata partizanka” (2016-17) Adele Jušić o akciji postavljanja nadgrobne ploče Nepoznatoj partizanki u Sarajevu. Autorka će objasniti kako ploča problematizuje temu učešća žena u NOB-u i politike sećanja.
Uoči otvaranja izložbe, Marta Popivoda i Ana Vujanović iz Beograda, koje žive i rade u Berlinu, održaće perfromativno predavanje “Pejsaži revolucije u tri poteza četkom”. Rad je umetničko-političko putovanje kroz jugoslovenske pejsaže antifašističkih i komunističkih sećanja – poetično, afektivno, osećajno i iskustveno, dok konceptualno elaborira problem brisanja tih sećanja iz istorije današnjeg evropskog društva.
Rajkamal Kahlon, Ljudi zemlje, 2017–2019.
Izložba će biti otvorena do 25. januara 2020.
Program WHW/Galerije Nova podržavaju: Foundation for Arts Initiatives, Gradski ured za kulturu Grada Zagreba, Hrvatski audiovizualni centar, Ministarstvo kulture Hrvatske i Zaklada Kultura nova.
*Naslovna fotografija: Gülsün Karamustafa, slika za plakat, Prvi maj - Žena šije beskrajnu crvenu zastavu na šivaćoj mašini, 1977. (detalj)
(SEEcult.org)