Pobednici 5. Kustendorfa

Mladi reditelji iz Španije, Srbije i Poljske pobednici su petog festivala Kustendorf na Mokroj Gori, koji je završen 23. januara, a proteklih nedelju dana ugostio je autore kao što su južnokorejski reditelj Kim Ki-duk, turski Nuri Bilge Džejlan, belgijska braća Darden i američki reditelj Ejbel Ferara. Među gostima su bili i francuska glumica Izabel Iper, mladi glumac Tahar Rahim iz Francuske i selektor Filmskog festivala u Kanu Tjeri Fremo.

Pobedničkim filmom petog Kustendorfa, čiji je osnivač reditelj Emir Kusturica, proglašen je španski “Selo Alto Sause” režisera Fernanda Pomaresa, uz obrazloženje da “transformiše delove vesti u emotivno i poetično delo koje stilski podiže ovu temu na viši nivo”.

Pomares je rekao da mu nagrada Zlatno jaje, koju je dobio u konkurenciji 20 autora iz celog sveta, predstavlja “dokaz da se snovi ispunjavaju”.

Pobednički film govori o zločinu koji se dogodio pre 20 godina u selu Alto Sause. Slučaj je ponovo otvoren i seljani će sada morati da se suoče sa izjavama koje su nekada dali. Prošlost i sadašnjost susreću se u filmu, zajedno sa laži koja nikada nije iščezla.

Drugu nagradu, Srebrno jaje, dobio je srpski film “Momci, gde ste?” Jelene Gavrilović, a žiri je istakao da je to jednostavna, minimalistička priča o momku i devojci sa jakim emotivnim izjavama o svakodnevnom životu nove generacije.

Bronzano jaje pripalo je filmu “Glazgov” poljskog režisera Pjotra Subotka, uz obrazloženje da je reč to priča o majci i sinu, sa duhovitim i iznenadnim trenucima koji su nepredvidljivi.

Nagrade Kustendorfa, delo umetnice Radenke Jungić iz banjalučke Galerije R, dodelio je žiri kojim je predsedavala iranska glumica Lejla Hatami, glavna zvezda nagrađivanog filma Ašgara Farhadija “Razvod: Nader i Simin”, a činili su ga i francuski producent Pjer Edelman i srpski glumac i producent Zoran Cvijanović.

Takmičarski program Kustendorfa, za razliku od većine drugih festivala, čine samo filmovi studenata i mladih reditelja, a ove godine je izabrano 20 naslova od više od 200 prijavljenih i dolaze iz Belgije, Velike Britanije, Estonije, Italije, Kanade, Kirgistana, Makedonije, Meksika, Nemačke, Poljske, Portugala, Rusije, SAD, Srbije, Francuske i Španije.

Studenti su i ove godine imali nesvakidašnju priliku da upoznaju neke od kultnih reditelja i prisustvuju njihovim predavanjima i radionicama, ali i da ih upoznaju u neformalnoj atmosferi Drvengrada koja izaziva sve veću pažnju i svetskih medija.

Nagrada žirija filmskih kritičara i novinara, kojim je predsedavala Dubravka Lakić iz “Politike”, pripala je poljskom reditelju Bartlomeju Zmudi za “Barbakan”. Film je nagrađen zbog sjajne režije i dramaturgije zahvaljujući kojoj je gledalac uhvaćen u vrtlog filma, rekla je Dubravka Lakić.

Nagrada “Vilko Filač” za najbolju kameru dodeljena je srpskom filmu “Od pepela” i radu kamermanke Tatjane Krstevski, uz obrazloženje da su mnoge filmove u takmičarskom programu snimili profesionalci, a da je ova nagrada ipak namenjena studentima i početnicima. U filmu “Od pepela” kamera je, kako je rečeno, organski deo priče i pojačava vizuelne i dramske aspekte. Nagradu su uručili članovi žirija za kameru Martin Šec i Svetolik Mića Zajc.

Završna ceremonija Kustendorfa počela je premijerom kratkog filma “Naš život” Emira Kusturice, koji je deo omnibusa “Razgovor sa bogovima” u produkciji Giljerma Arijage, a nastao je prema scenariju Kusturičine ćerke Dunje, dok je muziku napisao njegov sin Stribor.

Kusturica je predstavljen na svom festivalu i kao glumac u filmu “Pelikan Nikostratos” Olivijea Orlea, prikazanim u programu “Novi autori”, koji donosi prva dugometražna ostvarenja koja se ističu specifičnim filmskim jezikom. Među njima su bili i otkriće prošlogodišnjeg Kana “Corpo Celeste” mlade Alis Rorvaher o bolnom odrastanju devojčice u italijanskoj provinciji u potpunosti podređenoj katoličkoj crkvi, “Priča o mocareli” Eduarda de Angelisa, mladog autora koji je gostovao i na prvom Kustendorfu.

Uoči ceremonije zatvaranja petog Kustendorfa, na kojoj je nastupio folklorni ansambl “Svetozar Marković” Studentskog kulturnog centra iz Kragujevca, dodeljena je nagrada za izdavački poduhvat godine, a osvojio ju je fotograf Dragan Teodorović Zeko za knjigu “Emir Kusturica i No smoking orkestra - 10 godina”, u izdanju RTV Srpske.

Kustendorf je počeo u snežnom Drvengradu 17. januara, a svečanom otvaranju prisustvovao je i ministar kulture, informisanja i informacionog društva Srbije Predrag Marković koji je ocenio da je taj festival mesto na kojem se stvara i čuva mit o nezavisnoj filmskoj produkciji.

Među gostima je bio najavljen i Benisio del Toro, ali se ipak nije pojavio.

Prema rečima Kusturice, festivalom u Drvengradu, koji organizuje bez klasične pomoći sponzora, ali uz podršku Ministarstva kulture Srbije, želi da širi “ideju o filmu kao kulturi i nečemu što najbolje internacionalno spaja ljude”.
“Promovišemo film koji stvara mitske slike o ljudskom rodu, a ne holivudske, koje su produžena ruka marketinga”, rekao je Kusturica na najavnoj konferenciji za novinare u Beogradu, na kojoj je petogodišnji život Kustendorfa opisao kao “donkihotovsku borbu” koja razdvaja “dobro od uspešnog u današnjem svetu terora tržišta”.

Među dosadašnjim gostima Kustendorfa su Džim Džarmuš, Džoni Dep, Fatih Akin, Abas Kjarostami, Nikita Mihalkov, Pavel Lungin, Elija Sulejman...

Sajt Kustendorfa je www.kustendorf-filmandmusicfestival.org

(SEEcult.org)