Preispitivanje granica sećanja

Izložba Jelene Jureša “Mira, skica za portret”, nastala u saradnji sa nezavisnom kustoskinjom Brankom Benčić iz Hrvatske, biće otvorena 24. marta u Savremenoj galeriji u Zrenjaninu, a predstavlja intimno preispitivanje granica sećanja - priču o jednoj ženi, jednoj porodici i jednoj zemlji. Istovremeno, na posredan način, kroz intiman monolog naratora, rad propituje temu različitih uloga žene: majke, supruge, deteta.

Reč je o multimedijalnom "biografskom" radu koji se bavi individualnim (i)storijama, problematizujući odnos fotografske slike i percepcije.

Jelena Jureša kroz jednočasovni video zadaje posmatraču nov način čitanja fotografske i pokretne slike, šifrirajući mesto kao medijsku odrednicu u koji se upisuju i brišu različita značenja.

Rad prati život Mire i njene porodice od perioda pre njenog rođenja, pa do njene tragične smrti.

U uvodnom delu rada, kombinovanjem videa i fotografija, oživljava se porodična istorija Mirinih roditelja u predratnoj Bosni, zatim istorija Mirinih predaka, porodice bosanskih Jevreja koja je stradala tokom Drugog svetskog rata u logorima na tlu bivše Jugoslavije. Iako je prvi deo rada istorijsko vreme sa svojim objektivnim tokom, oslonjenim na poznate istorijske događaje, oni se prelamaju kroz lične istorije koje su u prvom planu. Time se suptilno gradi odnos na relaciji individualno-kolektivno, te lično-istorijsko.

Drugi deo rada ne čini klasičan arhiv, već kombinacija videa, fotografije i narativa, pri čemu narativ suprotstavljen slici dobija ulogu istinitog svedoka.

Mirin život, kako je navedeno u najavi, korespondira sa kratkim(?) periodom mira i postojanjem jedne države (Mira, rođena nakon Drugog svetskog rata, stradala je 1990. u saobraćajnoj nesreći u okolini Pakraca, gde su ubrzo počeli nemiri koji su označili kraj Jugoslavije i početak rata).

Izložbu prati knjiga umetnika "Mira, Study for a Portrait" u izdanju FOTOHOF iz Salcburga (2014), kao i katalog koji u saradnji realizuju Savremena galerija u Zrenjaninu, Galerija 90-60-90 u Zagrebu, MMC Luka Pula, Trieste Contemporanea iz Trsta, Muzej savremene umetnosti Republike Srpske u Banjaluci i Museum im Rathaus u Glajsdorfu u Austriji.

Umetnica Jelena Jureša, rođena u Novom Sadu, gde je završila studije na Akademiji umetnosti, izlagala je samostalno i grupno u Srbiji, Austriji, Hrvatskoj, Sloveniji, BiH, Grčkoj, Italiji, Francuskoj i SAD.

Njeno vizuelno istraživanje oslonjeno je na ispitivanje reprezentacijskih (ne)moći "slike": fokus njenog rada je portret u najširem smislu.

U središtu njenog umetničkog koncepta su pitanja rodnog, socijalnog, klasnog i svakog mogućeg identiteta. Fotografska slika je polazište njenog kreativnog promišljanja drugosti, bilo da se radi o mediju fotografije, videa ili o audiovizuelnoj instalaciji.

Kustoskinja Branka Benčić diplomirala je istoriju umetnosti i komparativnu književnost na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Zagrebu, a studirala je i Storia e critica delle arti visive e dello spettacolo na Univerzitetu u Veneciji.

Kustoskinja je projekta “Cinemaniac”, pratećeg programa Festivala igranog filma u Puli, usmerenog na izlaganje eksperimentalong filma i videa, koji je utemeljila 2002. Takođe, kustoskinja je programa “Kino umetnika” MSU u Zagrebu (od 2012). Delovala je i kao voditeljka Galerije 01 u Zagrebu, stručna saradnica Upravnog odjela za kulturu Grada Pule. Kustoskinja je oko 40 grupnih i više od 50 samostalnih izložbi i programa u Hrvatskoj i inostranstvu.

Izložba “Mira, skica za portret” biće otvorena u Savremenoj galeriji u Zrenjaninu do 10. aprila.

(SEEcult.org)