Svemirski brod Zemlja
Dijalog umetnosti i nauke u fokusu je izložbe “Spaceship Earth” (Svemirski brod Zemlja”, čija je kustoskinja Dobrila Denegri, a predstavlja u poljskom gradu Torunu radove internacionalne grupe umetnika, među kojima su i Vladimir Bonačić i Aleksandar Srnec iz Hrvatske, Nikola Uzunovski iz Makedonije i Victoria Vesna iz Srbije, koja živi i radi u SAD.
Dijalog umetnosti i nauke u fokusu je izložbe “Spaceship Earth” (Svemirski brod Zemlja”, čija je kustoskinja Dobrila Denegri, a predstavlja u poljskom gradu Torunu radove internacionalne grupe umetnika, među kojima su i Vladimir Bonačić i Aleksandar Srnec iz Hrvatske, Nikola Uzunovski iz Makedonije i Victoria Vesna iz Srbije, koja živi i radi u SAD.
Među umetnicima na izložbi u Centru za savremenu umetnost (CoCA) “Znaki Czasu” u Torunu su i Acconci Studio, Micol Assaël, Massimo Bartolini, Loris Cecchini, Gianni Colombo, Olafur Eliasson, Xárene Eskandar, Alicja Kwade, Jarosław Kozakiewicz, Piotr Kowalski, Christiane Löhr, Katarina Löfström, Jakub Nepraš, Ernesto Neto, Christopher O’Leary & Casey Alt, Lucy & Jorge Orta, Diller Scofidio + Renfro, Tobias Putrih, Martin Rille, Simon Thorogood & Stephen Wolff i Johannes Vogl.
Naglašavajući međuzavisnost nauke i umetnosti, moto izložbe zasnovan je na principima koje je postavio Richard Buckminster Fuller, jedan od najuticajnijih arhitekata prošlog veka, pronalazač, zaštitinik životne sredine i humanista, koji je smatrao da nauku njen napredak čini sve bližom umetnosti, i obrnuto.
Te principe, prema navodima Dobrile Denegri, dele i mnogi umetnici koji su eksperimentisali novim materijalima i jezicima izražavanja, stvarajući radove koji su danas poznati kao “medijska umetnost”. Njihovi pionirski napori, definisani kao kinetička i optička umetnost, nove tendencije, programerska i umetnost informacija - pokreti su koji danas prolaze kroz proces istorijske re-evaluacije, uz specijalni fokus na kulturne kontekste centralne i istočne Evrope.
Izložba predstavlja umetnike čiji je rad odigrao važnu ulogu u prevazilaženju jaza između društvenih i prirodnih nauka, kao što su Piotr Kowalski i Vladimir Bonačić, kao i one koji su tražili direktan kontakt i interakciju s publikom, u želji da podvuku edukativni i emancipatorski karakter umetnosti, kao što su Gianni Colombo i Aleksandar Srnec.
Umetnost i nano nauka, kroz saradnju Victorie Vesne i Jamesa Gimzewskog, otvara nove perspektive koje pozivaju na preispitivanje svih prerogativa na kojima je zasnovan naš odnos prema okruženju.
Isti destabilizujući efekat proizveli su i neki od najinovativnijih i vizionarskih arhitektonskih dela nastalih u okviru Acconci Studija (koji je osnovao pionir body-arta Vito Acconci) ili kroz radove koje potpisuju Diller Scofidio + Renfro, autori Blura - svetski najpoznatijeg primera arhitekture bez forme, mase, boje i težine.
Poziv za društvenim i kulturnim paradigmama, koje bi premostile one koje dominiraju, zajedničko je obeležje radova internacionalno renomiranih umetnika koji učestvuju na izložbi, kao što su Massimo Bartolini, Olafur Eliasson, Ernesto Neto i Lucy + Jorge Orta, kao i onih koji pripadaju mlađim generacijama (Simon Thorogood, Loris Cecchini i Xárene Eskandar).
To su, prema navodima kustoskinje izložbe, samo neki od primera novih, vizionarskih formi koje bi mogle postati deo ne tako daleke budućnosti naše planete - čudesnog “svemirskog broda” koji plovi univerzumom, ali sa ograničenim energetskim zalihama - kako je još 1969. godine upozorio američki arhitekta, dizajner, filozof, pronalazač, pisac i futurista Buckminster Fuller.
Njegova objašnjenja koncepta “Operating Manual for Spaceship Earth” i danas su važna i upozoravajuća, a podsećaju nas da smo svi međusobno zavisni i povezani.
Izložba stoga konceptualno preuzima Fullerove stavove kako bi predstavila i naglasila umetničke vizije koje repozicioniraju ljudska bića i samu planetu u centar svojih istraživanja i refleksija.
Izložbu prati katalog sa esejima čiji su autori Dobrila Denegri, geograf Franco Farinelli i umetnica Xárene Eskandar, kao i dokumentarni film o Richardu Buckminsteru Fulleru oskarovca Roberta Snydera, kao i dokumentarni materijal o Novim tendencijama u Zagrebu i jednom od protagonista tog pokreta Vladimiru Bonačiću, pioniru kompjuterske umetnosti.
Autorka izložbe, Dobrila Denegri, beogradska je istoričarka umetnosti i kustoskinja koja živi i radi na relaciji Rim-Beograd.
Izložba je otvorena od 4. marta do 22. maja.
Sajt CoCA je www.csw.torun.pl
(SEEcult.org)
